Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2011

Τα δώρα της συμφοράς

Το ερώτημα μοιάζει μαζικά υπαρξιακό. «Τι να του πάρω πάλι; Κάθε χρόνο τα ίδια. Ποιος ψάχνει τώρα»; Απασχολεί μπαμπάδες, μαμάδες, νονούς, κουμπάρους, μπατζανάκηδες, συννυφάδες παππούδες και γιαγιάδες αυτές τις μέρες. Το δώρο στο παιδί, το ανίψι, το βαφτιστήρι, το δεν ξέρω κι εγώ ποιο, συχνά αποτελεί εφιάλτη. Στο ερώτημα υπάρχει πλέον μια απάντηση ικανή να διευκολύνει αρκετά: «Δεν ξέρω τι θα του πάρεις τελικά αλλά σε καμιά περίπτωση μην του πάρεις οποιαδήποτε ηλεκτρονική συσκευή. Ιδίως αν το παιδί -αποδέκτης- είναι κάτω των δεκαπέντε, αγόρασέ του μια τέτοια μόνο αν το μισείς φρικτά και θέλεις να το καταστήσεις πνευματικά ανάπηρο για πάντα και να το σπρώξεις στην κοιλάδα της ηλιθιότητας από όπου δε θα καταφέρει να ξεμυτίσει ποτέ των ποτών»!
Μέχρι τώρα η γενιά μου θαύμαζε τους μπόμπιρες που έκαναν τα μαγικά τους μπροστά σε οποιαδήποτε ηλεκτρονική συσκευή. Παιχνιδομηχανές φορητές ή μη, υπολογιστές, κινητά και άλλα ψηφιακά καλούδια αποτελούσαν... παιχνιδάκι για τους πιτσιρικάδες. Χρειάζονται ελάχιστα δευτερόλεπτα για να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας τους, μερικά λεπτά για να ανακαλύψουν τις δυνατότητές τους και λίγες ώρες για να βαρεθούν όσα διαθέτουν απαιτώντας τα επόμενης γενιάς κατασκευάσματα. Οι περισσότεροι είχαμε την αίσθηση ότι η άνεση των παιδιών απέναντι σε καθετί ψηφιακό αποτελούσε ένδειξη αλλά και άσκηση ευφυΐας. Τα φτύναμε για να μην τα ματιάσουμε και κάποτε τα προτρέπαμε στη συγκεκριμένη ενασχόληση.
Υπήρξαμε αδαείς. Πλέον νευροεπιστήμονες, παιδαγωγοί, ψυχολόγοι μας κάνουν την καρδιά περιβόλι με πορίσματα τελευταίας εσοδείας. Ναι -λένε οι ειδικοί- τα παιδιά μαθαίνουν να εστιάζουν σε πολλά ταυτόχρονα χρησιμοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογίες, έρχονται σε επαφή με αμέτρητες πληροφορίες, τις οποίες όμως δεν επεξεργάζονται και άρα δεν κατανοούν, αποκτούν εκατοντάδες εικονικούς φίλους συζητώντας μαζί τους κάθε ανοησία, έρχονται σε επαφή με αμέτρητες εικόνες αλλά στην πραγματική ζωή τους τα πράγματα είναι διαφορετικά. Στο σχολείο τους, στις εξετάσεις τους, αύριο στη δουλειά τους θα τους ζητούν να εστιάσουν σε ένα αντικείμενο και αυτά θα έχουν ανημπόρια, θα πρέπει να αφομοιώνουν και να διαχειρίζονται γνώσεις και κάθε είδους δεδομένα, θα χρειαστούν πραγματικούς φίλους και βέβαια κανείς δε θα τους ζητήσει να... ζωγραφίσουν την άποψή τους, τα επιχειρήματα, τις προτάσεις, τις επιλογές τους. Θα τους ζητήσουν, όμως, να εκφραστούν με γραπτό ή προφορικό λόγο κι αυτά δε θα ξέρουν την τύφλα τους τη μαύρη.
Εντάξει, δεν το διατυπώνουν έτσι ακριβώς οι ειδικοί αλλά οι λόγιες λέξεις που χρησιμοποιούν εκείνοι δεν ήταν ποτέ το φόρτε μου. Οι ειδικοί μάλιστα, το πάνε πολύ πιο μακριά και διαπιστώνουν ότι οι σύγχρονες τεχνολογίες -υπολογιστές, διαδραστικοί πίνακες- είναι εξίσου καταστροφικές και στην εκπαίδευση. Κι όμως, ναι! Τη στιγμή που κάποιοι φωστήρες πολιτικοί μιας καταχρεωμένης χώρας ξοδεύουν εκατομμύρια σε net book για μαθητές και σε διαδραστικούς πίνακες, εκείνοι που γνωρίζουν τις επιπτώσεις των ψηφιακών τεχνολογιών, δηλαδή εκείνοι που τις δημιουργούν, στέλνουν τα παιδιά τους σε σχολεία που δεν τις αξιοποιούν! Πρόκειται για τα σχολεία της Silicon Valley, όπου φοιτούν τα παιδιά των εργαζομένων σε εταιρείες, όπως η Google, η Apple και η Yahoo. Ε λοιπόν, όσο τρελό κι αν δείχνει είναι πραγματικότητα. Στα συγκεκριμένα σχολεία τα μόνα αποδεκτά εργαλεία μάθησης είναι το χαρτί, το μολύβι και το παραδοσιακό βιβλίο κι αυτό όχι σε ψηφιακή μορφή! Οι εκπαιδευτικοί αυτών των σχολείων συστήνουν να αποφεύγεται η χρήση των τεχνολογιών και στο σπίτι και οι γονείς -γκουρού της ψηφιακής τεχνολογίας- το αποδέχονται.
Λοιπόν, έχουμε να κάνουμε με μια ανατροπή. Παρόλα αυτά ορισμένοι θα προχωρήσουν και φέτος σε επιλογές δώρων πιο συφοριασμένων κι από την ίδια τη συμφορά. Η αλλαγή, έτσι κι αλλιώς, είναι δύσκολο πράγμα. Για τους γονείς οι σύγχρονες τεχνολογίες είναι συνώνυμες της ηρεμίας. Τα παιδιά αποβλακώνονται για ώρες σε αυτές προσφέροντας αντίστοιχες ώρες ησυχίας και χαλάρωσης στη μαμά και τον μπαμπά. Για όλους είναι πολύ δύσκολο να σκεφτούν λίγο μακροπρόθεσμα. Όταν, βέβαια, θα βλέπουν το παιδί να μην καταφέρνει να συγκεντρωθεί σε ένα βιβλίο, μια άσκηση, μια εργασία ή να αδυνατεί να κατανοήσει ακόμα και ένα απλό κείμενο λίγων γραμμών και να διατυπώσει με τρόπο κατανοητό μια ολοκληρωμένη πρόταση, θα είναι πολύ αργά για να διορθωθεί το παραμικρό.
Κάποιοι τώρα θα βρεθούν και θα πουν: Καλά μας είπες τι να μην πάρουμε, δε μας λες και τι να πάρουμε; Αυτό εξαρτάται από το στόχο. Αν δε μισείτε ιδιαίτερα το παιδί στο οποίο πρέπει να δωρίσετε κάτι και ο στόχος είναι να το βοηθήσετε να αποκτήσει ένα καλό μυαλό, τότε ακολουθείστε τις συμβουλές των ειδικών που ισχυρίζονται ότι στη δημιουργία ενός καλού μυαλού συμβάλλουν πρωτίστως η ανάγνωση και ο προφορικός λόγος. Οπότε μια καλή λύση θα ήταν να αρχίσουμε να χαρίζουμε και βιβλία στα παιδιά και μετά να τα συζητάμε μαζί τους. Έτσι είναι απίθανο να χάσουμε οτιδήποτε. Οι μόνοι που θα χάσουν είναι όσοι κατασκευάζουν ή προωθούν τις σύγχρονες τεχνολογίες αποκομίζοντας δυσθεώρητα κέρδη. Ναι, αλλά είπαμε ότι αυτοί στέλνουν τα παιδιά τους σε σχολεία που αξιοποιούν παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης, κρατώντας τα μακριά από κινδύνους, τους οποίους οι ίδιοι γνωρίζουν πολύ καλά!

Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2011

Αυτή η κρίση δεν είναι δική μας...

Όταν ξεκινούσε το πανηγύρι της κρίσης και του μνημονίου είχε διαφανεί ότι κανένας δεν είχε διάθεση να «σηκώσει τα μανίκια», να αναλάβει τις ευθύνες του και να στρωθεί στη δουλειά. Εξαίρεση ο νυν πρωθυπουργός που τα σήκωνε πρωταγωνιστώντας σε τηλεοπτικό προεκλογικό σποτάκι από εκείνα που μας προετοιμάζουν για όσα ... δεν πρόκειται καμιά φορά να δούμε στην πραγματικότητα. Άλλωστε κι αυτός στη διαφήμιση έμεινε! Εκτός κι αν κάποιος πιστεύει ότι το να οδηγείς μια χώρα στη χρεοκοπία προϋποθέτει ανασκούμπωμα.
Αν ήμασταν βιολιστές, η Vanessa Mae θα είχε πλαντάξει από τη ζήλια της, ο κόσμος της μουσικής θα τα είχε ακούσει όλα από εμάς, αφού αρκετούς μήνες μετά συνεχίζουμε το βιολί μας. Παρακολουθούμε τη χώρα να οδηγείται στην καταστροφή, όπως ακριβώς παρακολουθήσαμε, στο παρελθόν, τα εξευτελιστικά «ριάλιτι» και, τώρα τα τουρκικά σήριαλ που έχουν γίνει ανάρπαστα μεταξύ των αθεράπευτα ηλιθίων. Χωρίς, δηλαδή, να κάνουμε τίποτα. Βλέπουμε την κατάσταση να φτάνει στο απροχώρητο και δε μας νοιάζει. Λες και πρόκειται για χώρα αλλουνού. Την ίδια στιγμή, βέβαια, όπου κι αν κοιτάξουμε, βλέπουμε αγανακτισμένους. Αλλά αγανακτισμένους με τους άλλους. Αγανακτισμένο με τον εαυτό του δεν έχω συναντήσει ακόμα. Ούτε έχω δει κάποιον έστω διατεθειμένο να αγανακτήσει με τον εαυτό του.
Κι ενώ οι ξένοι μάς κουρεύουν χωρίς να μας ρωτήσουν έστω πώς, εμείς το μόνο που κάνουμε είναι να επιδιδόμαστε στο διαχρονικό εθνικό σπορ μας. Δηλαδή, να βγάζουμε την ουρά μας απ’ έξω περιμένοντας από τους υπολοίπους να σώσουν την κατάσταση αλλά κι εμάς. Μπορεί να συμβαίνει αυτό, γιατί οι άλλοι, για κάποιο αδιόρατο λόγο, μας χρωστούν χάρη, επειδή απλώς υπάρχουμε και αναπνέουμε δίπλα τους. Μεγάλη η χάρη μας. Κι αν συνεχιστεί αυτή η αφασία, οι άλλοι θα μας κάνουν γουλί με συνοπτικές διαδικασίες. Και καλά να πάθουμε.
Οποιοσδήποτε σώφρων άνθρωπος προσπαθούσε να καταλάβει -παρακολουθώντας τις αντιδράσεις της βλαμμένης ελληνικής γνώμης- τι έφταιξε και οδηγηθήκαμε κατά διαόλου, θα πάθαινε ό,τι κι ο Τζακ Νίκολσον στη «Φωλιά του Κούκου». Λογικός θα ξεκινούσε, «τρεις λαλούν και δυο χορεύουν» θα κατάληγε. Γιατί σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της -απολύτως αποχαυνωμένης- κοινής γνώμης, για την κρίση της Ελλάδας δε φταίει κανείς! Τουλάχιστον αρχικά ο ένας προσπαθούσε να ρίξει τα βάρη στους άλλους, σήμερα πλέον ο καθένας απλώς προσπαθεί να σώσει το τομάρι του αποποιούμενος κάθε ευθύνη.
Για την κρίση, τη χρεοκοπία, την πτώχευση της χώρας μας, λοιπόν, δε φταίνε ούτε οι αργόμισθοι ούτε οι πρόωρα ή παράνομα συνταξιοδοτημένοι ούτε οι συνδικαλιστές ούτε οι μιζαδόροι ούτε εκείνοι που δεν αποδίδουν ΦΠΑ ούτε όσοι παίρνουν ευφάνταστης γελοιότητας και ονομασίας επιδόματα ούτε οι φαρμακοποιοί ούτε οι γιατροί ούτε οι πολιτικοί ούτε οι δημοσιογράφοι ούτε οι αγρότες ούτε οι υπάλληλοι της ΔΕΗ και σίγουρα ούτε εκείνοι του ΟΣΕ... Οπότε πού οδηγούμαστε; Μα πού αλλού; Στην απόλυτη καταστροφή.
Αλλά και στην απόλυτη πρωτοτυπία. Φαίνεται ότι η κρίση η δικιά μας δεν είναι σαν των άλλων. Η κρίση άλλων κοινωνιών έχει όνομα, αιτία και γι αυτό ίσως κάποια στιγμή και λύση. Η δική μας είναι κρίση αυτοφυής. Κανείς δεν ξέρει από πού προήλθε, κανείς δεν την είδε να έρχεται κανείς δεν την ένιωσε να στρογγυλοκάθεται και κυρίως κανείς δε γνωρίζει αν, πότε και πώς θα μας εγκαταλείψει. Όποιος ακούει να γίνεται αναφορά στις ευθύνες της δικής του συντεχνίας, έχει έτοιμη τη βλακώδη απάντηση: «Μα εμείς φταίμε; Εμείς μόνο τόσα εκατομμύρια επιβαρύνουμε τον κρατικό προϋπολογισμό»! Κανένας, βέβαια, από όλους αυτούς τους «εμείς» δε διαθέτει τη νοητική ικανότητα να σκεφτεί σφαιρικά και να καταλήξει στο απλοϊκό συμπέρασμα ότι η χρεοκοπία μας υπήρξε το άθροισμα του «εμείς» + «εμείς» + «εμείς» + «ανίκανοι και διεφθαρμένοι πολιτικοί».
Και τώρα κάποιοι νομίζουν ότι έχουν δικαίωμα να είναι αγανακτισμένοι, να απεργούν, να κατεβαίνουν στους δρόμους, να αδιαφορούν για τις υποχρεώσεις τους, να φωνάζουν ενάντια σε ... ποιον; Αλήθεια, όλοι αυτοί που σήμερα αγανακτούν, πού βρίσκονταν τόσο καιρό; Πού βρίσκονταν στις προηγούμενες εκλογές, πού βρίσκονταν στις προ προηγούμενες; Γιατί, αν δεν παραβρέθηκαν σ’ αυτές, σήμερα δε θα έπρεπε να έχουν μούτρα ούτε για αγανάκτηση ούτε για διεκδικήσεις. Κι αν τελικά παραβρέθηκαν, τι ψήφισαν; Μήπως τον «μπάρμπα» που θα διόριζε τους ίδιους, τα παιδιά και τα εγγόνια τους σε κάποια θεσούλα του δημοσίου χωρίς ευθύνες αλλά με σίγουρα λεφτά; Ή μήπως εκείνον που τους έταζε κι άλλους λαγούς με πετραχήλια;
Την αφασία πολλοί αγάπησαν, τα αποτελέσματά της όμως ουδείς. Κι εδώ που φτάσαμε δε φτάσαμε ούτε εξαιτίας της σοβαρότητας ούτε της οργάνωσης ούτε του μέτρου. Εξαιτίας της αφασίας φτάσαμε και της ανευθυνότητας και της άκρατης τεμπελιάς. Και τώρα που τα βλέπουμε και τρώμε τα αποτελέσματα στα μούτρα, δε μας αρέσει. Τώρα προσπαθούμε να ανακαλύψουμε συνωμοσίες. Λες κι άμα καταλάβουμε τι και πώς έγινε, αυτό θα ξεγίνει κι ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Σύμφωνα με το Νόμο του Μέρφυ «αν κάτι είναι να πάει στραβά, θα πάει» κι εμείς κάνουμε τα πάντα για να τον επιβεβαιώσουμε. Ίσως επειδή η πλειονότητα των ηλιθίων που μας περιβάλλει θεωρεί ότι ό,τι ήταν να πάει στραβά, πήγε. Αλλά δεν είναι έτσι. Το πράγμα έχει περιθώρια να στραβώσει κι άλλο. Και μπορεί μέχρι στιγμής απλώς να πήγαμε για μαλλί και να βγήκαμε κουρεμένοι αλλά υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τώρα που μας πήραν το μαλλί να μας πάρουν και τα σώβρακα.

Ο κ. Ζάχος συμβουλεύει:
Φύλαγε τα σώβρακά σου, για να έχεις τα μισά.

Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011

Κλείστε το το ρημάδι…

Ε, λοιπόν, η μόνη λύση είναι να κλείσει το κράτος! Και δεν είναι ότι με έπιασε ανάγκη δημοσιοποίησης των αναρχικών ιδεωδών μου! Ούτε κρίση αναρχίας (όπως λέμε ηλικίας) με έπιασε έτσι στα ξεκούδουνα. Πόνος βαρύς και ασήκωτος με έπιασε από τις απανωτές «λυπητερές» που πληρώνουμε. Γιατί, όπως και να το κάνουμε από το «λεφτά υπάρχουν», με το οποίο ξεκινήσαμε, μέχρι το «δώστε και σώστε, γιατί χανόμαστε», στο οποίο φτάσαμε, υπάρχει μια μικρή διαφορά! Και άντε να δίναμε με μια προοπτική αλλά να δίνουμε απλώς για να ξαναδώσουμε, χωρίς να βλέπουμε έστω μια κίνηση καλής θέλησης, πάει πάρα πολύ. Εμείς να πληρώνουμε και οι άλλοι αντί να περιορίζουν το άχρηστο κράτος, να συνεχίζουν να διορίζουν με ξένα κόλλυβα; Αμαρτία!
Δηλαδή, τι πρέπει να κάνουμε; Κάποιος θα μπορούσε να πει: «η λύση είναι να δουλέψεις περισσότερο, γομάρι»! Εντάξει να δουλέψω περισσότερο αλλά πού να βρω τον παραπάνω χρόνο γι αυτό; Όσο κι αν το τανάω το ρημάδι το εικοσιτετράωρο, δε λέει να μεγαλώσει. Μετρημένες ώρες, συγκεκριμένα και απαραβίαστα λεπτά και δευτερόλεπτα. Τζίφος. «Να κάνεις μεγαλύτερη οικονομία», θα έλεγε άλλος, αλλά όταν δουλεύω από το πρωί μέχρι το βράδυ, πού χρόνος για σπατάλες; Ακόμα και ο Σκρουτζ θα ζήλευε την οικονομία που κάνουμε και θα κότσαρε φωτογραφία μας πάνω από το κρεβατάκι του και θα μας άναβε καντήλι κάθε βράδυ, αν δεν τσιγκουνευόταν το λάδι.
Κάθομαι και σκέφτομαι πού πάνε όλα αυτά τα λεφτά που πληρώνω. Και η μόνιμη απάντηση είναι ότι όλες αυτές οι εισφορές, πάγιες και έκτακτες, δεν πηγαίνουν παρά στον προσωπικό νταβατζή μας, δηλαδή στο κράτος. Ωραία, και τι τα κάνει ο νταβατζής αυτά τα ωραία και λαχταριστά χρήματα; Τα διαθέτει για να βελτιώσει τη ζωή μας, την καθημερινότητά μας βάζοντάς τη σε τάξη περιορίζοντας το άγχος που όπου να ’ναι θα μας ξεκάνει όλους και θα κοιτάμε ομαδικά τα ραπανάκια ανάποδα;
Τίποτα από αυτά! Τα ωραία και λαχταριστά λεφτουδάκια μας πάνε στην αυτοσυντήρηση του νταβατζή. Για όσους δεν αμείβονται από αυτόν (τον νταβατζή) δε μένει ούτε φράγκο ή μάλλον ευρώ. Οπότε η λύση είναι μία και μοναδική κι όσο δεν προωθείται, ούτε άσπρη ούτε κόκκινη ούτε γαλάζια μέρα πρόκειται να δούμε. Πίσσα σκοτάδι και έρεβος θα αντικρίζουμε στο λίγο καιρό που μας απομένει. Ναι «λίγο», γιατί αν συνεχίσουμε με τους ίδιους ρυθμούς Μπιάφρα θα καταντήσουμε και θα τριγυρνάμε σκελετωμένοι από την πείνα με τουμπανισμένα στομάχια από την αφαγία.
Και λύση άλλη δεν υπάρχει από το να κλείσει το κράτος. Κι αυτό δεν είναι μεταφορικό αλλά κυριολεκτικό. Γιατί, άμα κλείσει, δε θα χρειάζεται να το πληρώνουμε κι αυτό είναι πολύ καλό για όλους πλην εκείνων που είναι το … κράτος. Κακό, όσο κι αν ψάχνω, δεν εντοπίζω. Δηλαδή, και τώρα που υπάρχει το κράτος το καταλαβαίνουμε; Μόνο όταν καλούμαστε να πληρώσουμε το καταλαβαίνουμε και μάλλον δε θα πειράξει κανέναν να πάψει να το καταλαβαίνει αυτό.
Βλέπουμε άλλους λαούς και λιγουρευόμαστε την οργάνωση, την ποιότητα της ζωής, το βιοτικό επίπεδο και κυρίως την ηρεμία τους. Ξέρουν τι τους ξημερώνει, βρε παιδί μου, ενώ εμείς… Ούτε ο Χορταρέας ούτε ο Τζόσουα ούτε η Παγιατάκη μπορούν να μας πουν τι μας ξημερώνει, που διαθέτουν κι ένα κληρονομικό χάρισμα ενόρασης.
Κι εμάς, τι μας προσφέρει εμάς το κράτος; Εκπαίδευση, ανθρώπινη περίθαλψη, αίσθηση ασφάλειας, λύση στα προβλήματά μας; Όχι βέβαια! Δηλαδή, τι πρόκειται να πάθουμε αν πουληθεί ο ΟΣΕ, η ΔΕΗ, η ΕΡΤ, ο ΟΠΑΠ, ο ΟΛΠ και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο πληρώνουμε; Πάθαμε κάτι από τη στιγμή που πουλήθηκε η Ολυμπιακή; Μήπως δεν καταφέραμε να επιβιώσουμε χωρίς εθνικό αερομεταφορέα; Τα καταφέραμε και μάλιστα με άνεση. Ε, έτσι θα τα καταφέρουμε και χωρίς εθνικό τρενομεταφορέα και χωρίς εθνικό ηλεκτροδιανομέα και χωρίς εθνική ραδιοτηλεόραση και χωρίς όλους εκείνους τους υπαλλήλους που αγνοούν και οι ίδιοι ποια είναι η δουλειά τους, χωρίς όλες εκείνες τις υπηρεσίες που αν βρίσκονταν στα χέρια ιδιωτών θα κόστιζαν λιγότερο κι από τα μισά από όσα κοστίζουν σήμερα.
Όμως, από πού θα πρέπει να αρχίσει το ξεσκαρτάρισμα, ώστε να αποφευχθούν αντιδράσεις; Μα από εκεί από όπου ξεκινάει το κακό. Από εκείνους που σέρνουν το χορό οδηγώντας μας σε τέλος πιο τραγικό κι από το χορό του Ζαλόγγου. Από τους βουλευτές και τους πολιτικούς εν γένει. Δηλαδή, τι τους χρειαζόμαστε τριακόσιους βουλευτές; Τα είδαμε τα χαΐρια μας. Άλλωστε όπου λαλούν πολλοί κοκόροι, αργεί να ξημερώσει. Κι αν ήταν λιγότεροι θα παθαίναμε περισσότερα; Αν ήταν εκατό, θα πείραζε κανέναν άλλον πέρα από εκείνους που δε θα εκλέγονταν; Ίσα ίσα, λιγότεροι βουλευτές θα σήμαινε λιγότεροι σύμβουλοι, λιγότεροι βοηθοί, λιγότερα γραφεία, ρουσφέτια και ασύστολοι διορισμοί, λιγότεροι υπάλληλοι της Βουλής, λιγότεροι που να θέλουν να γίνουν υπουργοί, λιγότερα βουλευτικά αυτοκίνητα και κινητά και ακίνητα και κυρίως λιγότερα έξοδα για ντομάτες που προορίζονται για τα μούτρα βουλευτών… Οπότε;
Οπότε για να μην πάθουμε σύνδρομο στέρησης στο ξαφνικό, ας αρχίσουμε από ήπιες κινήσεις. Άντε να το κρατήσουμε ανοιχτό (το κράτος) για λίγο ακόμα αλλά ας το περιορίσουμε στο μισό και παραπάνω, γιατί ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΟΥΜΕ ΑΛΛΟ και κυρίως γιατί όσο δεν το κάνουμε μόνοι μας, θα έρθουν οι ξένοι δανειστές μας και θα μας το κλείσουν το ρημάδι με συνοπτικές διαδικασίες. Να ησυχάσουμε κι εμείς κι αυτοί!

Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου 2011

Oι Εφιάλτες της «Άννας»

Αν αυτό είναι το «νέο σχολείο» που είχε ονειρευτεί η υπουργός Άννα, τότε πρέπει να το λυπόμαστε το κορίτσι, γιατί αυτό δεν είναι όνειρο αλλά ο χειρότερος εφιάλτης! Κι αν η υπουργός κατατρύχεται από τέτοιους, τότε είναι λογικό να μένει άυπνη, γεγονός που την οδηγεί σε επαναλαμβανόμενες, καταστροφικές και άστοχες σκέψεις και επιλογές!
Προσωπικά δε μου καίγεται καρφί που ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών δεν πήρε βιβλία. Το φιλοσόφησα. Σε τι χρειάζονται τα βιβλία; Μα για να τα διαβάζουν οι μαθητές. Ωραία, και που τα είχαν, τα διάβαζαν; Η πλειονότητα όχι! Οπότε τι είχαμε τι χάσαμε. Από την άλλη, εμείς -όλοι- δε λέγαμε ότι κάτι πρέπει να γίνει με την αποστήθιση; Ωραία και πάλι. Χωρίς βιβλία, τι θα αποστηθίσουν οι μαθητές; Το σουσάμι από το κουλούρι που παίρνουν στο διάλειμμα θα αποστηθίσουν; Η υπουργός με δυναμισμό και ταχύτητα Flash Gordon το ξεπέταξε το πρόβλημα.
Έτσι κι αλλιώς, θεωρώ ότι το βιβλίο, όπως το γνωρίσαμε, είναι ξεπερασμένο. Και είναι καιρός να περάσουμε στην ψηφιακή εποχή του. Και από πού θα ξεκινήσει η αλλαγή, αν όχι από τα σχολεία;
Φανταστείτε, λοιπόν, τη χαρά που ένιωσα όταν, πριν λίγες μέρες, ο γιος μου επιστρέφοντας από το σχολείο, άνοιξε την τσάντα του βγάζοντας από μέσα ένα dvd, το οποίο, μου ανακοίνωσε, τους δόθηκε στο σχολείο επιδεικνύοντάς το όλος χαρά. «Αμάν», σκέφτηκα γεμάτος δυσπιστία, «το σχολείο άρχισε να μοιράζει τσόντες στους μαθητές, για να περνούν την ώρα τους, μιας και δεν έχουν βιβλία»! Σύντομα, όμως, μου εξήγησε ότι το dvd περιείχε τα βιβλία σε ψηφιακή μορφή. «Επιτέλους», ξανασκέφτηκα, «ένα βήμα εμπρός και μάλιστα με πρωτεργάτη έναν από τους πιο συντηρητικούς θεσμούς της χώρας»!
Η χαρά μου κράτησε πιο λίγο και από όσο κρατάει η επαφή των πολιτικών με την πραγματικότητα. Η επιλογή του υπουργείου έμπαζε από παντού.
Άραγε, σκέφτηκε κανείς από τις σοφές κουκουβάγιες που κατοικοεδρεύουν στο υπουργείο πώς θα αξιοποιηθεί το συγκεκριμένο dvd; Μήπως φρόντισε να εξοπλίσει τις σχολικές μονάδες με υπολογιστές για όλους τους μαθητές; Όχι βέβαια! Οπότε πώς θα αξιοποιηθεί στο μάθημα; Μήπως οι ίδιες κουκουβάγιες έχουν την αίσθηση ότι όλοι οι μαθητές διαθέτουν υπολογιστή και μπορούν να τον μεταφέρουν στο σχολείο; Κι αν πίστεψαν κάτι τέτοιο, για ποιο λόγο χρειαζόταν το dvd, αφού τα βιβλία ήδη υπάρχουν σε ψηφιακή μορφή στο Διαδίκτυο;
Έστω ότι όλες αυτές οι σκέψεις βρίσκονται έξω από τα νοητικά όρια της κουκουβάγιας αλλά υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να το χωνέψει ανθρώπινος νους!
Τα συμπεράσματα μιας προσεκτικής ματιάς στο dvd και σύγκρισης του περιεχομένου του με τα βιβλία, που εδώ και μέρες έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του «ψηφιακού σχολείου», μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικό ακόμα και σε μακάρια χελώνα. Φτάνοντας κανείς στο βιβλίο της Άλγεβρας της Α΄ Λυκείου ανακαλύπτει ότι το dvd περιέχει την παλιά και όχι την καινούρια έκδοση, η οποία υπάρχει στην ιστοσελίδα του «ψηφιακού σχολείου»!!! Μάλιστα! Αυτό κατάφερε το υπουργείο. Κάποιος μπορεί να σκεφτεί ότι κάνουν πλάκα αλλά αυτό δεν ισχύει. Μάλλον οι υπεύθυνες «κουκουβάγιες» έχουν βαλθεί να αφήσουν τους μαθητές τελείως αγράμματους προκαλώντας τους μόνιμη πνευματική παράλυση!
Εδώ βέβαια θα υπάρξουν αντιρρήσεις και κάποιοι -κι εγώ μαζί- θα ισχυριστούν ότι το υπουργείο σοφά (ίδιον της κουκουβάγιας) έδρασε, αφού από τη συγκεκριμένη επιλογή προκύπτουν πολλαπλά οφέλη...
Πρώτα απ’ όλα, η «Άννα και Σία» σκέφτηκε (έστω το πάλεψε) ότι κάποιοι μαθητές ήδη είχαν βρει από μεγαλυτέρους τους τα παλιά βιβλία, οπότε αυτό θα αποτελούσε κατάφωρη αδικία γι αυτούς. Έτσι, διάλεξαν εκούσια την παλιά έκδοση και για το dvd με γνώμονα την ισότιμη αντιμετώπιση των μαθητών. Έτσι, τα νέα κεφάλαια θα λείπουν από όλους και άρα δε θα υπάρχουν ανισότητες.
Δεύτερον απ’ όλα, το υπουργείο οδηγήθηκε στη συγκεκριμένη επιλογή για να ενισχύσει το πρωτοποριακό project που προωθείται στο «νέο σχολείο». Πλέον ο εντοπισμός των διαφορών μεταξύ του βιβλίου που υπάρχει στο Διαδίκτυο και εκείνου που υπάρχει στο dvd μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο αυτών των πρωτοποριακών προγραμμάτων! Νομίζω ότι όποιος υποτιμήσει την ιδέα απλώς δείχνει τη ζήλια και τη μικροπρέπεια που τον κατατρώει.
Σε κάποιους θα φαντάζει αδιανόητο αλλά ας σκεφτούν ότι από το συγκεκριμένο υπουργείο -κι όχι μόνο- πρέπει να τα περιμένουμε όλα. Κι αναρωτιέμαι: Γιατί έπρεπε να γίνουν -και πάλι- τόσο βιαστικά όλα, από τη στιγμή που τίποτα δεν ήταν έτοιμο; Γιατί, σε μια εποχή που το κράτος πληρώνει τους υπαλλήλους του με δανεικά, έπρεπε να ξοδευτούν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για μια ακόμα φούσκα; Γιατί επιτέλους ανεχόμαστε όλη αυτή την αθλιότητα, την προχειρότητα, την ξιπασιά, τη σπατάλη, την ανικανότητα μέτριων και κομπλεξικών ανθρώπων; Και μετά έρχονται να μας ζητήσουν έκτακτες εισφορές; Και μετά έχουν άδικο όσοι κυκλοφορούν με αβγά, γιαούρτια και ντομάτες περιμένοντας το συναπάντημα με κάποιον πολιτικό; Ως πότε το μέλλον των παιδιών μας και της χώρας θα εξαρτώνται από τους εφιάλτες της κάθε ανεύθυνης «Άννας» οποιασδήποτε κομματικής παράταξης; Δεν είναι αδικία για όσους πράγματι παλεύουν;

Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2011

Το χρήσιμο σχολείο

Μπορεί να δει κανείς με χιούμορ ένα τόσο σοβαρό θέμα όσο το σχολείο; Όχι! Σε τόσο σοβαρά θέματα δε χωράει πλάκα! Με εξαιρέσεις βέβαια. Μάλλον μπορείς να κάνεις πλάκα ή να παίρνεις το σχολείο στην πλάκα αν είσαι η υπουργός Παιδείας Άννα, η υφυπουργός «δεν ξέρω πως τη λένε», αν είσαι γ.γ. του ίδιου υπουργείου, σύμβουλος ή έστω ένας απλός εκπαιδευτικός. Το ζήτημα είναι να μην μπλεκόμαστε στην πλάκα εμείς οι απ’ έξω και ιδίως εμείς οι βδελυροί, υποχθόνιοι, τρισάθλιοι που υπηρετούμε την παραπαιδεία.
Το πρόβλημα είναι ότι εκεί που έφτασε το πράγμα έχει δημιουργηθεί μια μικρή παρανόηση και ορισμένοι διαδίδουν ότι τάχα το σχολείο δεν προσφέρει τίποτα. Μα πώς κατάληξαν σε ένα τέτοιο συμπέρασμα κρίνοντας από λεπτομέρειες; Δηλαδή, επειδή τα σχολεία φέτος δεν έχουν βιβλία, εκπαιδευτικούς, χρήματα για νερό, ρεύμα και θέρμανση, σημαίνει ότι δεν προσφέρουν τίποτα;
Μπα σε καλό μας! Μήπως το «κρυφό σχολειό» -για το οποίο τόσο υπερήφανοι αισθανόμαστε- τα είχε όλα αυτά και γι αυτό πρόσφερε; Είχε βιβλία, φως, θέρμανση ή μήπως είχε διαδραστικούς πίνακες; Μήπως οι παπάδες-δάσκαλοι ήταν καταρτισμένοι και επιμορφωμένοι σε σύγχρονες, για την εποχή, μεθόδους διδασκαλίας; Μπορεί να ήταν εξπέρ στο καριοφίλι και στο γιαταγάνι αλλά κατά τα άλλα... μαύρα μεσάνυχτα. Εδώ που τα λέμε, ούτε διεύθυνση καλά καλά δεν είχε και γι αυτό άλλωστε το έλεγαν «κρυφό».
Από αυτήν την άποψη τουλάχιστον τα σημερινά σχολεία μια διεύθυνση την έχουν κι έτσι ακόμα και μαθητές των οποίων η ευφυΐα έχει παραβιάσει τα όρια της βλακείας μπορούν να τα εντοπίζουν σχεδόν καθημερινά ενώ τότε το σχολείο το έβρισκαν μόνο όσοι, από κληρονομικό χάρισμα, διέθεταν GPS.
Ας φανούμε κάποια στιγμή ρεαλιστές κι ας αντιμετωπίσουμε την κατάσταση ως έχει. Είναι άλλωστε φανερό ότι ορισμένες... αστοχίες της υπουργού Άννας προκάλεσαν κάποια προβληματάκια. Ορισμένα, πώς να το πω, κενά. Κενά σε βιβλία, εκπαιδευτικούς, κονδύλια. Αλλά τι μ’ αυτό; Δηλαδή, μέχρι πέρυσι που τα σχολεία είχαν βιβλία και ενίοτε εκπαιδευτικούς τι έλεγαν οι φαρμακόγλωσσοι και κακεντρεχείς; Τους άκουσε κάποιος να λένε: «τι ωραία και μεγάλη προσφορά έχει το σχολείο»; Σιγά και μην! Μωρέ και το τέλειο σχολείο να τους φτιάξεις αυτούς, τα ίδια και χειρότερα θα λένε. Και θα βρουν και επιχειρήματα του στιλ: «Όλα δίνονται έτοιμα στους μαθητές και στους εκπαιδευτικούς κι έτσι μαθαίνουν στο εύκολο και δεν υπάρχουν περιθώρια αυτενέργειας και όλοι γίνονται μαλθακοί και καθόλου εφευρετικοί και, και...»!
Παρόλα αυτά η δημιουργία ενός χρήσιμου σχολείου είναι εφικτή, αρκεί κάποιος να αξιοποιήσει τα δεδομένα. Σκεφτείτε, στόχος του σχολείου είναι να προετοιμάσει τα παιδιά για τη μελλοντική ζωή τους, να τους δώσει εφόδια, ώστε να γίνουν χρήσιμοι και παραγωγικοί πολίτες, να αντιμετωπίζουν προβλήματα, να καινοτομούν και με απλά λόγια να αποκτήσουν σφαιρικά καλλιεργημένες προσωπικότητες. Κι όλα αυτά φέρνοντας τα παιδιά σε επαφή με πλήθος γνωστικών αντικειμένων, ώστε να μάθουν να χειρίζονται σωστά το λόγο, να σκέφτονται πρακτικά, να αγαπούν τη μαθηματική λογική, να αναζητούν την επαφή με την τέχνη, να κατανοούν τα φυσικά φαινόμενα, να συνειδητοποιούν την ιστορική διαδρομή της ανθρωπότητας, να αποκτούν πρότυπα, να θέτουν στόχους, να θέλουν να αγωνίζονται στο πλαίσιο του συνόλου. Πράγματι πολυσχιδής ο ρόλος του σχολείου!
Και τι γίνεται μέχρι σήμερα; Θα αποφύγω τη μονολεκτική απάντηση, γιατί είναι παλιοκουβέντα, οπότε θα το διατυπώσω περιφραστικά.
Λοιπόν, το σχολείο καταφέρνει τα τελείως αντίθετα από όσα επιδιώκει. Η γλωσσική παιδεία αρκετών νέων συναγωνίζεται εκείνη του ανθρώπου Νεάντερνταλ, η αγάπη τους για την τέχνη συνορεύει με την τάση για εμετό, η μαθηματική λογική τους ταυτίζεται με του Γκούφυ, οι φιλοδοξίες τους δε διαφέρουν από εκείνες μιας βλαμμένης χήνας ενώ η εικόνα που έχουν για τον κόσμο είναι πιο θαμπή κι από παρμπρίζ αυτοκινήτου ένα παγερό πρωινό.
Εδώ βρίσκεται η λύση όλων των προβλημάτων. Αφού το σχολείο έχει τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, γιατί δεν το αξιοποιούμε διαφορετικά;
Σκεφτείτε ένα σχολείο που θα αναγκάζει τους μαθητές του να διαβάζουν διαρκώς φυλλάδες με κουτσομπολιά ή με προβλέψεις για το στοίχημα ή τα ζώδια, να παρακολουθούν τηλεοπτικά προγράμματα όλο το πρωί και το μεσημέρι και μετά να τους εξετάζει προφορικά ή γραπτά σε ανάλογα θέματα. Φανταστείτε το σχολείο να επιβάλλει στους μαθητές πολυήμερη και χωρίς διάλειμμα ενασχόληση με το Facebook ή παιχνίδια στον υπολογιστή και να απαιτεί τη λεπτομερή αποστήθιση των κινήσεων ή συζητήσεών τους. Φέρτε στο μυαλό σας ένα σχολείο με ημερίδες βιαιοπραγιών μεταξύ μαθητών ή με διαγωνισμούς χρονομέτρησης της απραξίας τους... Σκεφτείτε ένα σχολείο που θα προωθεί την απλοϊκή γλώσσα των sms και του οποίου τα προγράμματα θα υιοθετούν οτιδήποτε προβληματικό.
Αν όλα αυτά συνοδεύονταν από εξοβελισμό των παραδοσιακών μαθημάτων από τα σχολικά προγράμματα ποιο νομίζετε ότι θα ήταν το αποτέλεσμα; Ολοφάνερο! Οι μαθητές αντιδρώντας θα έστρεφαν την προσοχή τους σε ουσιαστικές ενασχολήσεις, θα επιζητούσαν την επαφή με την τέχνη, θα χρησιμοποιούσαν σωστά τη γλώσσα για να «τη σπάσουν» στους συντηρητικούς, θα περιόριζαν τη χρήση του υπολογιστή και της τηλεόρασης, θα..., θα...
Έχει κανείς αντίρρηση ότι αυτό θα ήταν ένα χρήσιμο σχολείο; Ακόμα κι αν έχει, δε χρειάζεται να ανησυχεί. Γιατί ακόμα κι αν ένα σχολείο μπάχαλο δε φέρει τα «επιθυμητά» αποτελέσματα, θα έχει καταφέρει να προετοιμάσει τους μαθητές του για την ένταξή τους σε μια κοινωνία μπάχαλο. Για μια τέτοια κοινωνία, όπως η ελληνική, δεν προετοιμάζεται κανείς σε ιδανικά οργανωμένα σχολεία. Και φαίνεται ότι η υπουργός Άννα ήταν από τους πρώτους που το κατάλαβαν και γι αυτό κάποιοι τη φθονούν.

Τρίτη 12 Ιουλίου 2011

Προοπτικές σχολών, Αδιέξοδα παιδιών

"Στόχευε στο φεγγάρι. Ακόμα κι αν αστοχήσεις,
θα βρεθείς κάπου ανάμεσα στα Αστέρια".
Με βεβαιότητα ΔΕΝ το είπε ο Κομφούκιος

«Αποδέχομαι και οριστικοποιώ»! Τη στιγμή που και ο τελευταίος υποψήφιος πατούσε το εικονίδιο στην οθόνη του υπολογιστή καταθέτοντας το μηχανογραφικό του, ένιωσα σαν τον Βεζούβιο τη στιγμή της μεγαλειώδους έκρηξής του, η οποία αφάνισε την Πομπηία. Εγώ βέβαια, δεν προκάλεσα τέτοια καταστροφή αλλά ο αυθόρμητος αναστεναγμός μου παρέσυρε όλη την ένταση που είχα συσσωρεύσει βοηθώντας παιδιά στην επιλογή σχολών. Ευτυχία! Όχι γιατί άφηνα πίσω μου την απάνθρωπη κούραση των ημερών αλλά επειδή θα αργούσα να ξανακούσω τη λέξη «προοπτικές», με την οποία βομβαρδίστηκα από τελειοφοίτους και γονείς για αρκετές μέρες.
«Ποια σχολή έχει προοπτικές;», «Βρείτε μου σχολές με προοπτικές!», «Η τάδε σχολή μου αρέσει αλλά ο μπατζανάκης του θείου μου μας είπε ότι δεν έχει προοπτικές!», «Η Αφροξυλάνθη, η κόρη της κουμπάρας μας, μου σφύριξε κλέφτικα ότι η δείνα σχολή έχει προοπτικές!». Άκουγα για προοπτικές που υπάρχουν ή που δεν υπάρχουν κι ένιωθα έναν οξύ πόνο στα μηνίγγια. Ειδικοί και κυρίως ανειδίκευτοι εγκατέλειψαν πρόθυμα καθετί, για να καταπιαστούν αποκλειστικά με τον εντοπισμό προοπτικών σε σχέση πάντα με τις πανεπιστημιακές σχολές. Ακόμα και οι προοπτικές της χώρας μας, που πάει κατά διαβόλου, τέθηκαν σε δεύτερη μοίρα.
Οι… «προοπτικολόγοι», βέβαια, μπορούν να καταλάβουν από προοπτικές όσα και η καμέλια που φύτεψε πρόσφατα μια φίλη μου και πάει από το κακό στο χειρότερο (η καμέλια, όχι η φίλη)! Αυτοί, λοιπόν, αγνοούν κάτι απλό. Αγνοούν ότι ο κόσμος έχει αλλάξει ριζικά κι ότι οι εποχές που μπορούσε κανείς να αναζητά προοπτικές πανεπιστημιακών σχολών έχουν εξαφανιστεί μαζί με τα μαμούθ και τον χιονάνθρωπο των Ιμαλαΐων. Οι παγκόσμιες συνθήκες έχουν ανατραπεί, γεγονός που περιγράφω αναλυτικά και με πολύ ωραίο τρόπο στο βιβλίο μου «Εγχειρίδιο Επιβίωσης», για το οποίο, όσο περνάει ο καιρός, γίνομαι και πιο περήφανος.
Λοιπόν, προ αμνημονεύτων χρόνων υπήρχαν σχολές με προοπτικές. Ήταν οι εποχές που ελάχιστοι σπούδαζαν. Οι περισσότεροι από άγνοια ή τεμπελιά έμεναν ξύλα απελέκητα. Τότε η σχολή (οποιαδήποτε σχολή) έδινε σε όσους την τελείωναν σημαντικές ευκαιρίες. Ο ανταγωνισμός ελάχιστος έως ανύπαρκτος. Από τη στιγμή που γεμίσαμε κάθε κουτσοχώρι με σχολές δίνοντας το δικαίωμα ακόμα και σε αγράμματους ανθρώπους (έτσι ακριβώς!) να σπουδάζουν, ανατράπηκαν τα πάντα και κυρίως ανατράπηκαν -μάλλον αφανίστηκαν- οι προοπτικές. Απορίες; […]
Εντάξει, κάτω τα χέρια. Παράδειγμα, ώστε και ο πιο ηλίθιος να αντιληφτεί τα δεδομένα. Η σχολή των Μηχανολόγων Μηχανικών είναι μια από τις πιο αξιόλογες και περιζήτητες σχολές. Σχολή με κύρος, με πλήθος σύγχρονων εναλλακτικών κατευθύνσεων και κυρίως με υψηλή βάση. Θα μπορούσε κανείς να τη χαρακτηρίσει ως σχολή με εκπληκτικές προοπτικές. Ναι αλλά αυτό δε σημαίνει πλέον τ ί π ο τ α (Διαβάστε ως μια λέξη. Τα αραιά γράμματα απλώς δίνουν έμφαση!). Γνωρίζω Μηχανολόγους που διαπρέπουν στη χώρα μας ή στο εξωτερικό σε αρκετούς κλάδους. Παράλληλα, όμως, γνωρίζω Μηχανολόγους που φυτοζωούν, ασχολούνται με παπαρούνες ή παραμένουν άνεργοι…
Αν ακόμα δεν καταλάβατε τι θέλω να πω, τότε ο εγκέφαλός σας έχει υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη και είστε χάλια. Εκείνο που προσπαθώ να πω (έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου και θέλει κούρεμα πια) είναι ότι πλέον δεν υπάρχει ούτε μία σχολή με προοπτικές. Δεν είναι τραγικό και με βεβαιότητα δεν εννοώ ότι ζούμε το «τέλος των προοπτικών». Οι προοπτικές, όμως, σήμερα έχουν μετακινηθεί και αναφέρονται όχι σε σχολές αλλά σε άτομα. Ό,τι και να σπουδάσει κάποιο παιδί σήμερα, όσες γλώσσες κι αν γνωρίζει, όση εξοικείωση με σύγχρονες τεχνολογίες κι αν διαθέτει, δεν πρόκειται να καταφέρει το παραμικρό, αν δε διαθέτει π ρ ο σ ω π ι κ ό τ η τ α (Διαβάστε ως μια λέξη. Τα αραιά γράμματα και πάλι για έμφαση!).
Το βαρετό, κλασικό πρόβλημα. Τι σημαίνει προσωπικότητα; Αυτό το έχω αναλύσει διεξοδικά και με πολύ ωραίο τρόπο στο άλλο βιβλίο μου «Μάθε, Παιδί μου, Γράμματα», για το οποίο επίσης, όσο περνάει ο καιρός, γίνομαι και πιο περήφανος! Τα γνωστά (όλο και περισσότερα) μαμούχαλα παιδιά θα αποτύχουν, θα κινηθούν στη μετριότητα και τη μιζέρια, θα οδηγηθούν σε αδιέξοδα ακόμα κι αν τελειώσουν την καλύτερη σχολή του κόσμου. Αυτά το πολύ να επιδιώξουν την επιβίωση σαν σύγχρονοι Κούντα Κίντε (ένας από τους διασημότερους τηλεοπτικούς δούλους)! Από την άλλη, παιδιά που διαθέτουν αυτογνωσία, ονειρεύονται, γνωρίζουν την πραγματικότητα, παίζουν την εξέλιξη στα δάχτυλα σαν κομπολόι, αναζητούν, θέτουν στόχους και κυρίως -προσέξτε αυτό- αγωνίζονται με πάθος χωρίς χρονοτριβή, θα πετύχουν. Και θα πετύχουν όχι γιατί θα τελειώσουν μια σχολή με… προοπτικές αλλά γιατί πρόκειται για άτομα με… προοπτικές. Τα παιδιά αυτά (πόσο ελάχιστα!) ακόμα κι αν δεν καταφέρουν να φτάσουν στο φεγγάρι, θα βρεθούν ανάμεσα στα αστέρια φωτίζοντας λίγο παραπάνω το μίζερο κόσμο που έχουμε δημιουργήσει.


Κυριακή 10 Ιουλίου 2011

Παιδιά για λασπόνερα ή για Ωκεανούς;

Με τους γονείς, όταν τα παιδιά τους πλησιάζουν στις πανελλαδικές εξετάσεις, συμβαίνουν δυο πράγματα. Το ένα είναι ότι βιώνουν κοινά συναισθήματα. Άγχος, ανασφάλεια, αγωνία, λύπη για το καμάρι τους. Το δεύτερο είναι ότι για κάποιο ανεξήγητο λόγο διαβάζουν φανατικά τα «Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη» και ασπάζονται δογματικά το απόσπασμα: «είμαστε εις το εμείς κι’ όχι εις το εγώ». Το συμπέρασμα μπορεί να φαντάζει αλλά δεν είναι αυθαίρετο. Συγκεντρωθείτε. Το «εμείς» είναι τόσο σπάνιο στο λεξιλόγιό μας όσο και τα τζετ σκι στο Βόρειο Πόλο. Οι συμπατριώτες μας δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στο «εγώ». Κι ενώ αυτό συμβαίνει στην ελληνική κοινωνία αναμφισβήτητα, οι γονείς στρέφονται στο «εμείς» εκφράζοντας την αδιάρρηκτη σχέση τους με το παιδί τους.
Ας μην είμαι απόλυτος και προκαλώ εντάσεις στον περίγυρό μου. Δεν το κάνουν όλοι οι γονείς. Γνωρίζω δυο που δεν το κάνουν! Το ποσοστό, όμως, εκείνων που αντιμετωπίζουν μια τέτοια κρίση ταυτότητας αυξάνει γεωμετρικά. Όταν το παιδί πλησιάζει στις πανελλαδικές, οι γονείς εγκαταλείπουν το «εγώ» (ο εαυτός τους) και το «αυτά» (τα παιδιά) και αυθαίρετα τελείως οικειοποιούνται το «εμείς» (γονείς και παιδιά).
«Διαβάζουμε αρκετές ώρες», «έχουμε υψηλούς στόχους», «αργήσαμε να κοιμηθούμε, γιατί σήμερα γράφουμε διαγώνισμα στο ΑΟΔΕ», «μας αδίκησε ο καθηγητής του ΑΟΘ», «πήραμε πολύ καλούς βαθμούς», «νταλακιάσαμε από τους πολλούς χυμούς»! Αυτά και άλλα πολλά ακούει κανείς από γονείς που μετά την πάροδο δυο αιώνων ασπάστηκαν την προτροπή του Μακρυγιάννη. Εννοείται, βέβαια, ότι αυτό το «εμείς» δεν εμπεριέχει ψήγματα δημοκρατίας. Αποτελεί την έκφραση της απόλυτης γονικής τυραννίας. Τα παιδιά σε καμιά περίπτωση δε ρωτήθηκαν γι αυτό το σύμπλεγμα χαρακτήρων, συμφερόντων και επιδιώξεων. Αποτελεί μονομερή απόφαση των γονιών και επιβάλλεται ποικιλοτρόπως.
Οι γονείς, βέβαια, προσπαθούν να δώσουν επίφαση ελευθερίας στο όλο κλίμα. Αποφασίζουν οτιδήποτε και μετά… το συζητάνε με το παιδί. Η «συζήτηση» -θα τη ζήλευε κάθε βασανιστής στο Γκουαντάναμο- κινείται μεταξύ απειλών και τρομοκρατίας σε περίπτωση που ο Μπούλης (τυχαίο όνομα παιδιού) δεν αποδέχεται δουλικά τις προειλημμένες επιλογές των γονιών. Έτσι, ο Μπούλης προετοιμάζεται για τη μελλοντική δουλική συμπεριφορά του, την εκμετάλλευσή του από άλλους, στους οποίους θα εκχωρεί το δικαίωμά του να αποφασίζουν γι αυτόν.
Οι συγκεκριμένοι γονείς γνωρίζουν από διαπαιδαγώγηση όσα κι ένα σκεπάρνι. Αδυνατούν να σκεφτούν τι θα συμβεί στο επόμενο δέκατο του δευτερολέπτου, οπότε αδυνατούν να καταλάβουν τι θα συμβεί στις επόμενες δεκαετίες στο παιδί. Αυτό το «εμείς» εμπεριέχει την απόλυτη ψυχοπνευματική σύγκρουση. Από τη μια, σ’ αυτό εντάσσονται οι γονείς. Άνθρωποι άλλης εποχής που αγνοούν τα δεδομένα που έχουν εδραιωθεί. Οι αντιλήψεις, τα ενδιαφέροντα, οι στόχοι τους έχουν διαμορφωθεί κατά το παρελθόν. Είναι, μάλλον, συντηρητικοί. Από την άλλη, τα παιδιά. Αυτά τώρα διαμορφώνουν προσωπικότητα, απόψεις, όνειρα και με βάση αυτά επιθυμούν να σχεδιάσουν το μέλλον τους. Αγνοούν το παρελθόν και προσπαθούν να κατανοήσουν το μέλλον. Είναι δυνάμει προοδευτικά. Είναι δυνατόν, λοιπόν, να συνυπάρξουν σ’ αυτό το γονικό «εμείς» ο συντηρητισμός και η προοδευτικότητα;
Απλώς δεν είναι. Συντηρητικοπροοδευτικός άνθρωπος δεν υπήρξε και δε θα υπάρξει, όσο κι αν προοδεύσει η κλωνοποίηση. Πού οδηγεί αυτό το κλίμα; Η πιθανότητα από αυτή τη συνύπαρξη να βγουν προοδευτικοί γονείς δεν παίζει, αφού ο Μπούλης δεν εκφέρει άποψη, εκτός κι αν ταυτίζεται με εκείνη των γονιών. Οπότε πολύ απλά οδηγεί στη δημιουργία συντηρητικών παιδιών που δε θα γνωρίζουν την τύφλα τους τη μαύρη για τον κόσμο που θα ζήσουν. Όσο για τα εφόδια που θα αποκτήσουν, ας μην το πολυκουβεντιάζουμε, γιατί θα στενοχωρηθούμε.
Κάποιοι θα σκέφτονται: «μα καλά και δεν επαναστατούν τα παιδιά σε μια τέτοια κατάσταση»; Κούνια που τα κούναγε αν τολμήσουν και να σκεφτούν την πιθανότητα αντίδρασης. Τρομοκρατική προσέγγιση του μαύρου μέλλοντος που μας προετοιμάζει το ΔΝΤ, δακρύβρεχτες επισημάνσεις ως προς την κλονισμένη υγεία των γονιών, εκφοβισμός για τον κίνδυνο μιας λαθεμένης επιλογής… Κάθε διάθεση αντίδρασης πάει περίπατο. Τι σόι επανάσταση να κάνει το παιδάκι; Παιδάκι είναι, δεν είναι ο Τσε Γκεβάρα. Άλλωστε, οι γονείς πείθουν το παιδί ότι η δυναστική συμπεριφορά τους πηγάζει από αγάπη και διάθεση φροντίδας προς αυτό. Το παιδάκι αισθάνεται ότι η παραμικρή αντίθεση στους γονείς που «θέλουν το καλό του» ισοδυναμεί με αμαρτία που οδηγεί στην κόλαση του Δάντη.
Είναι θέμα ψυχολογίας. Οι συγκεκριμένοι γονείς καμιά εμπιστοσύνη έχουν στα παιδιά τους. Είναι σαν να τους λένε: «Εσύ που είσαι ηλίθιο, βλαμμένο και ανώριμο και πάντα θα τα σκατώνεις, να ακούς εμένα που είμαι μεγάλος και κάτι παραπάνω θα ξέρω από αυτά».
Αν εμπιστεύομαι κάποιον, τον θεωρώ ικανό να σκέφτεται σωστά, να παίρνει πρωτοβουλίες και να αναλαμβάνει ευθύνες, του αφήνω περιθώρια αυτενέργειας. Δεν προσπαθώ να τον ευνουχίσω πνευματικά και συναισθηματικά. Όμως, οι γονείς που, όπως ισχυρίζονται, «επιδιώκουν το καλό των παιδιών τους» ας έχουν υπόψη τους ότι «νέους Ωκεανούς ανακαλύπτει μόνο εκείνος που έχει το κουράγιο να χάσει την ακτή από τα μάτια του». Τα τρομαγμένα παιδιά δεν είναι ικανά να κολυμπήσουν μόνα τους ακόμα και στα πολύ ρηχά, λασπόνερα!

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2011

Διανοούμενοι κατά παραγγελία

Άρθρο στο protagon.gr





«Οι μεγάλοι άνθρωποι μιλούν για ιδέες.

Οι μεσαίοι άνθρωποι μιλούν για γεγονότα.

Οι μικροί άνθρωποι μιλούν για τους άλλους».


Ο ελληνισμός είχε ανέκαθεν βαθιές πνευματικές ρίζες. Στα δύσκολα και στα εύκολα η πνευματική αναζήτηση υπήρξε για μας εθνικό σπορ. Όλες οι εκφάνσεις της ζωής του νεοέλληνα αποπνέουν πνευματικότητα. Οπότε και κατά τη μίζερη περίοδο που διανύουμε, δε θα μπορούσαμε παρά να αναζητάμε, σε κατάσταση «ένθεης μανίας και έξαλλου ενθουσιασμού», τους διανοουμένους για να μας καθοδηγήσουν. Κάθε καρυδιάς καρύδι σε τηλεπαράθυρα, καφενεία, blogsκαι παραλίες ψάχνει τους πνευματικούς ανθρώπους. Τα… καρύδια διερωτώνται έμπλεα αγωνίας: «Μα τι κάνουν οι διανοούμενοι;», «Γιατί σιωπά η πνευματική ηγεσία;», «Πού έχει λουφάξει η διανόηση;». Πολύ λογικό! Δηλαδή, φτάσαμε εδώ που φτάσαμε και ρημάξαμε τα πάντα, επειδή λάβαμε σοβαρά υπόψη μας τις αγωνίες του πνευματικού κόσμου;

Πιθανώς όλοι αυτοί οι Σέρλοκ Χολμς ούτε που γνωρίζουν τι αναζητούν. Απλώς αναζητούν σωσίβια και κάπου πήρε το αφτί τους ότι οι διανοούμενοι έχουν τις λύσεις. Μα οι διανοούμενοι δεν είναι πιάτο ημέρας. Δεν τους παραγγέλνεις με συνοδεία χωριάτικης και πατατοκεφτέδων, όποτε νιώσεις όρεξη γι αυτούς. Δεν εμφανίζονται μόλις ο λαός(;) τούς καλέσει. Οι διανοούμενοι δεν αυτοπροσδιορίζονται ως τέτοιοι με ηχηρές ανακοινώσεις του στιλ: «Εμείς οι πνευματικοί άνθρωποι…». Δε λένε όσα θέλει να ακούσει ο λαός χαϊδεύοντας τα αφτιά του.

Απορία. Κι όλοι εκείνοι, που σήμερα επαναλαμβάνουν συνθήματα της πλατείας στα τηλεπαράθυρα ή σε επιστολές αυτοαποκαλούμενοι «διανοούμενοι», δεν είναι τέτοιοι; Όχι βέβαια, δεν είναι. Μπορεί να είναι μπακλαβάδες, ιμάμ, κριτσίνια αλλά διανοούμενοι δεν είναι. Αυτοί είναι πιάτο κατά παραγγελία. Σκέφτονται: «Τι θέλει να ακούσει ο λαός και οι τηλεπαραθυράδες; Ας τους το πούμε, για να ικανοποιήσουμε τη ματαιοδοξία μας και να γνωστοποιήσουμε την ύπαρξή μας». Ασχολούνται με γεγονότα, τα οποία πλέον θα εντόπιζε ακόμα και ο Γκούφη, ο οποίος ποτέ δεν εντάχθηκε στην πνευματική ελίτ των κινουμένων σχεδίων.

Ο διανοούμενος κινείται στο χώρο των ιδεών. Κι αυτές μπορεί να ξεπηδούν από το χώρο της τέχνης, της επιστήμης, της εκπαίδευσης, της πολιτικής, της θρησκείας… Όσοι εντοπίζουν και διατυπώνουν τις ιδέες δικαιούνται τη σφραγίδα του διανοουμένου. Αυτό εννοούμε με τη φράση: διανοούμενος με βούλα. Οι άβουλοι, δηλαδή όσοι δεν έχουν βούλα, δεν εμπίπτουν στη διανόηση. Ο πνευματικός άνθρωπος αποκτάει τη βούλα του από την κοινή γνώμη, εξαιτίας δυο γνήσιων γνωρισμάτων του: της σφαιρικής παιδείας του και της κοινωνικής συνείδησής του. Το πρώτο του επιτρέπει να αποκωδικοποιεί και να κατανοεί τις εξελίξεις εντοπίζοντας προοπτικές και κινδύνους πριν οποιονδήποτε άλλον. Το δεύτερο του προσφέρει το κίνητρο και τη διάθεση να γνωστοποιεί τις σκέψεις, τις ανησυχίες, τα συμπεράσματά του σε σύνολα, μικρά ή μεγάλα.

Όσοι τώρα αναζητούν τους ανθρώπους της διανόησης και ασχολούνται με αυτούς απαξιωτικά, εκφράζουν άγνοια και μετριότητα. Όταν έπρεπε να ακούσουν τους διανοουμένους, το έπαιζαν τρελίτσα. Άλλα λόγια να αγαπιόμαστε. Άλλωστε, αυτή είναι η συνήθης πρακτική του μικρομεσαίου ανθρώπου. Όταν ακούει κακά μαντάτα, σκοτώνει τον αγγελιαφόρο. Οι άνθρωποι του πνεύματος την έκαναν τη δουλειά τους παστρικά κι ωραία. Πάντα την κάνουν. Μέσα σε αμφιθέατρα, μέσω του καλλιτεχνικού έργου τους, με αρθρογραφία… έδειχναν ότι ο δρόμος που ακολουθούσαμε ήταν επικίνδυνος. Όλοι τούς ακούγαμε να εκφράζουν ανησυχίες για την πολιτική αδιαφορία που άφηνε ανεξέλεγκτους τους επίορκους λαϊκιστές πολιτικούς, για τον αμετροεπή τρόπο ζωής μας, για την επιδιωκόμενη χλιδή που, όμως, δε στηριζόταν στην παραγωγικότητα, για…, για..., για… Ποιος τους έδωσε προσοχή; Ελάχιστοι! Ήταν η εποχή των παχιών αγελάδων κι όποιος προσπαθούσε να πει την αλήθεια, ήταν κακός και δεν τον παίζαμε. Δώσε μας παραμύθι και πάρε μας τον Παρθενώνα.

Τώρα όλοι συνωστίζονται στην ουρά για να παραγγείλουν το διανοούμενό τους. «Παρακαλώ μού σερβίρετε ένα διανοούμενο που θα λέει ό,τι θέλω να ακούσω. Ένα διανοούμενο που θα βροντοφωνάξει: “Έξω η τρόικα και το ΔΝΤ”, “Να μην πληρώσουμε όσα χρωστάμε”, “Να μη γίνουν απολύσεις στο δημόσιο”, “Να μη μειωθεί το εισόδημά μας”…»

Οι διανοούμενοι, όμως, δεν είναι πιάτο ημέρας. Δε λειτουργούν κατά παραγγελία και δεν τους κάνουν το χατίρι. Κι όσο δεν τους το κάνουν, παραμένουν αόρατοι. Όχι επειδή λουφάζουν αλλά επειδή φοβόμαστε να τους ακούσουμε. Οι άνθρωποι του πνεύματος σήμερα μιλούν για θυσίες που πρέπει να γίνουν από όλους, για παραγωγικότητα και επιχειρηματικές ιδέες που θα ξαναβάλουν την Ελλάδα στο παγκόσμιο παιχνίδι. Μιλούν κυρίως για αλλαγή νοοτροπίας -οικονομικής κοινωνικής και πολιτικής- που θα αλλάξει το πολιτικό σκηνικό απαλλάσσοντάς μας από τους ανίκανους πολιτικούς.

Οι διανοούμενοι μιλούν χωρίς να κραυγάζουν. Δεν εισβάλλουν βίαια στο χώρο κανενός. Μοιράζονται τις ιδέες τους με εκείνους που είναι έτοιμοι για αλήθειες κι όχι με όσους νιώθουν λιγούρα για μουσακά.

Κυριακή 5 Ιουνίου 2011

Παιδαγωγικό Ολίσθημα…

Δε μας φτάνουν τα υπαρξιακά που μας απασχολούν ήδη; Δεν είχαμε ήδη αρκετά στο κεφάλι μας να μας ζαλίζουν και να μη μας αφήνουν να κλείσουμε μάτι από την αγωνία; Πρέπει να την πάθουμε την κατάθλιψη για να ευχαριστηθούν κάποιοι;;; Δε μας ήταν αρκετό το ότι η χώρα οδηγείται σε πτώχευση με ταχύτητα που θα τη ζήλευε και το φως; Δε μας έφτανε η μείωση των εισοδημάτων και η αύξηση των φόρων με ρυθμούς που δεν μπορεί ούτε να φανταστεί ο Τζαμαϊκανός Ουσέιν Μπολτ; Μήπως τελικά, δεν ήταν αρκετή η καταρράκωση του πανελληνίου, εξαιτίας της αναίτιας και άδικης αποχώρησης του Τρύφωνα από το «Dancing with the stars»;
Δεν ήταν, λοιπόν, αρκετά όλα αυτά και έρχονται τώρα οι φροντιστές της πόλης μας (στους οποίους και ανήκω, τουλάχιστον μέχρι τη δημοσίευση του συγκεκριμένου) να μας φορτώσουν καινούρια προβλήματα και άγχη;

Εξηγώ. Ο σύλλογος φροντιστών αποφάσισε ότι τα θερινά μαθήματα θα ξεκινήσουν στις 17 Αυγούστου. Ο σύλλογος, βέβαια, μπορεί να αποφάσισε αυτό αλλά κάποιοι άλλοι αποφάσισαν άλλα! Από εδώ και πέρα αρχίζουν τα περίεργα και τα … ολισθήματα.

Κάποια φροντιστήρια αλλά και καθηγητές που παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα αποφάσισαν να ξεκινήσουν την προετοιμασία των μαθητών τους αμέσως μετά τις ενδοσχολικές εξετάσεις. Γιατί το κάνουν αυτό; Δε γνωρίζω πώς οι ίδιοι αιτιολογούν την απόφασή τους, όμως, προσωπικά εντοπίζω δυο λόγους.

Ο ένας είναι οικονομικός. Το γεγονός ότι τα θέματα στις φετινές πανελλαδικές ήταν πιο απαιτητικά σε σχέση με προηγούμενες χρονιές και αναφέρονταν σε καλύτερα προετοιμασμένους μαθητές δίνει σε κάποιους την άνεση να προωθήσουν ένα εμπόριο που βασίζεται στην τρομοκρατία των παιδιών και κυρίως των γονιών τους. Το εμπόριο του τρόμου θα στηριχτεί σε επιχειρήματα του στιλ «Οι εξετάσεις δυσκολεύουν. Τα παιδιά πρέπει να πιεστούν περισσότερο και για μεγαλύτερο διάστημα, ώστε να τα καταφέρουν». Δηλαδή, οι συγκεκριμένοι κύριοι -έμποροι του τρόμου- μέχρι τώρα προετοίμαζαν μαθητές για βόλτα στην παιδική χαρά και τώρα συνειδητοποίησαν ότι πρέπει να ανασκουμπωθούν; Σιγά και μην συνειδητοποίησαν κάτι τέτοιο! Το μόνο που συνειδητοποίησαν είναι ότι βρίσκονται μπροστά σε μια πρώτης τάξης ευκαιρία να γδάρουν οικονομικά τους ευάλωτους και γεμάτους άγχος γονείς των υποψηφίων.

Ο δεύτερος λόγος είναι πρακτικός. Αποφάσισαν να ξεκινήσουν νωρίτερα την προετοιμασία των υποψηφίων όσοι αντιμετώπισαν πρόβλημα στην ολοκλήρωση της ύλης. Ο χρόνος δεν τους έφτασε, η ύλη των εξετάσεων δεν προσεγγίστηκε ουσιαστικά, δεν είχαν χρόνο για επαναλήψεις, δεν κατάφεραν να βοηθήσουν τα παιδιά να αφομοιώσουν τις γνώσεις που έπρεπε, οπότε… Καλά κάνουν και ξεκινούν νωρίτερα μπας και καταφέρουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των εξετάσεων. Ελπίζω βέβαια, ότι αυτό θα τους βοηθήσει φέτος να ολοκληρώσουν την προετοιμασία των μαθητών τους χωρίς πίεση, χωρίς μαθήματα τα Σάββατα, τις Κυριακές, στις διακοπές των Χριστουγέννων ή του Πάσχα. Αν αυτό δε συμβεί, θα σημαίνει δυο πράγματα για τους συγκεκριμένους καθηγητές: ή ότι σκέφτονται αποκλειστικά την τσεπούλα τους αδιαφορώντας για τους μαθητές ή ότι είναι τελείως ανεπαρκείς και άρα κακώς τους εμπιστεύονται μαθητές και γονείς.

Από την άλλη, ο επίσημος σύλλογός μας με ανακοίνωσή του στον Τύπο δείχνει απελπιστική αγωνία απέναντι στις επιλογές του. Το κάνει, όμως, χωρίς επιτυχία και με αρκετές δόσεις εμπάθειας απέναντι σε εκείνους που αποφάσισαν να ξεκινήσουν πρόωρα τα μαθήματα.

Διαβάζουμε στην ανακοίνωση του συλλόγου: «…είναι εξοντωτικό για τα παιδιά και αποτελεί και παιδαγωγικό ολίσθημα η έναρξη της προετοιμασίας για την επόμενη χρονιά, μόλις μια εβδομάδα μετά το πέρας των προαγωγικών εξετάσεων…». Μα ποιος φωστήρας, ποιο τέρας σοφίας, ποιος παμμέγιστος του πνεύματος, ποια αυθεντία της παιδαγωγικής το σκέφτηκε αυτό; Τι θέλει να πει ο ποιητής; Δηλαδή, βρε καλόπαιδο, οι φροντιστές όλης της υπόλοιπης Ελλάδας που ξεκινούν την προετοιμασία των μαθητών τους τον Ιούνιο οδηγούνται σε «παιδαγωγικό ολίσθημα» και μόνο εμείς, που αποκλειστικά κατέχουμε -μάλλον ελέω Θεού- την παιδαγωγική αυθεντία, κάνουμε το δέον; Από όλους τους φροντιστές πανελλαδικά μόνο οι Λαρισαίοι έχουν το παιδαγωγικό χάρισμα "πασά" μου;

Σε άλλο σημείο της... ατυχούς ανακοίνωσης διαβάζουμε: «… ο χρόνος (έναρξη στις 17 Αυγούστου) είναι υπεραρκετός, η ύλη ολοκληρώνεται πριν τις εξετάσεις και αρχίζουν οι επαναλήψεις. Εξάλλου, οι επιτυχίες των μαθητών του νομού μας επιβεβαιώνουν περίτρανα ότι η ακολουθούμενη πρακτική είναι η δέουσα». Πω πωωω! Δηλαδή, βρε παιδιά χρειαζόταν ολόκληρη ανακοίνωση για αυτονόητα ακόμα και για τον Γκούφη; Μήπως η ύλη θα μπορούσε να ολοκληρώνεται και μετά τις εξετάσεις ή οι επαναλήψεις να γίνονται, αφού τα παιδιά εισάγονται στο πανεπιστήμιο; Κι αν πράγματι ο χρόνος είναι «υπεραρκετός» για την κάλυψη της ύλης, για ποιο λόγο τα περισσότερα φροντιστήρια ξεπατώνουν τους μαθητές τους με εξοντωτικά μαθήματα εκτός εβδομαδιαίου προγράμματος ή κατά τη διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων και του Πάσχα; Ε, γιατί;;; Μήπως γιατί ο χρόνος είναι "υπεραρκετός";;; Ποια παιδαγωγική θεωρία πρεσβεύει ότι οι μαθητές πρέπει να φτάνουν στις εξετάσεις εξαντλημένοι, καταβεβλημένοι σωματικά και πνευματικά και χωρίς να έχουν στη διάθεσή τους χρόνο για προσωπικό διάβασμα και επαναλήψεις; Όσοι συνέταξαν το συγκεκριμένο κείμενο αγνοούν ότι ένας μαθητής, όσο καλά προετοιμασμένος κι αν είναι, δε θα αποδώσει, αν τον στείλουμε στις εξετάσεις σαν ξεζουμισμένη λεμονόκουπα με πολύωρα μαθήματα της τελευταίας στιγμής και πασαλείμματα της ύλης που απλώς προσθέτουν άγχος στα παιδιά; Ή μήπως τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν πότε ένας καθηγητής λειτουργεί στο κλίμα τού: "τρεχάτε ποδαράκια μου, να μη σας φτάσει ο κώ...ος";
Όσο για το ότι "οι επιτυχίες των μαθητών του νομού μας επιβεβαιώνουν περίτρανα ότι η ακολουθούμενη πρακτική είναι η δέουσα"... Τι να πω και τι να πρωτοθαυμάσω από την επιστημονικότητα της θέσης; Μήπως βρε "Αϊνστάιν" δεν υπάρχουν άλλοι νομοί, οι οποίοι ξεκινούν θερινά μαθήματα τον Ιούνιο κι όχι τον Αύγουστο, με ίδιες ή και μεγαλύτερες από τις δικές μας επιτυχίες μαθητών; Ή μήπως οι επιτυχίες ενός νομού εξαρτώνται αποκλειστικά από το πότε ξεκινούν τα θερινά μαθήματα και όχι από άλλα κοινωνικά ή και οικονομικά κριτήρια;

Λοιπόν, για να μην κοροϊδευόμαστε. Μου φαίνεται ότι ως φροντιστές χάνουμε την ουσία. Και η ουσία δεν μπορεί να καθορίζεται αποκλειστικά από το περιεχόμενο της τσέπης μας αλλά από το συμφέρον των μαθητών μας. Ας αποφύγουμε τις βαρύγδουπες κρίσεις και τα κάθε είδους … "ολισθήματα". Τουλάχιστον, ας πάψουμε να ασχολούμαστε αποκλειστικά με τα ολισθήματα των άλλων. Ας ρίξουμε μια ματιά και στα δικά μας και τότε θα μπορούμε να βγαίνουμε δημόσια και να μιλάμε για παιδαγωγικές ευθύνες και πρακτικές. Δεν ξέρω αν τότε θα είμαστε, αλλά σίγουρα θα φαινόμαστε πιο σοβαροί!

Κυριακή 15 Μαΐου 2011

Ανάσταση Πανελλαδικών!!!

Λοιπόν, αν γνώριζα ποιοι αποφάσισαν για τα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας των φετινών Πανελλαδικών, θα τους έσφιγγα το χέρι με δάκρυα στα μάτια. Με αυτό δεν εννοώ ότι το σφίξιμο του χεριού θα τους έφερνε δάκρυα στα μάτια. Όχι! Τα δάκρυα θα κυλούσαν στις δικές μου παρειές από συγκίνηση κι ευγνωμοσύνη για την ποιότητα των θεμάτων που επέλεξαν. Ήταν ίσως η πρώτη και σίγουρα μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις, στα χρονικά των εξετάσεων, που τα θέματα δε θύμιζαν νεκροταφείο. Αυτό -και δεν ήταν το μόνο- δεν είναι αρκετό για να νιώθει κανείς ευγνωμοσύνη γι αυτούς τους ανθρώπους; Είναι και παραείναι!
Το κείμενο που δόθηκε στις Πανελλαδικές ήταν ένα κείμενο ζωντανό («Οι γκρίνιες για το Διαδίκτυο»), γραμμένο επίσης από κάποιον … ζωντανό (Πάσχος Μανδραβέλης), βγαλμένο από ένα ζωντανό μέσο (εφημερίδα "Η Καθημερινή"), με αντικείμενο ακόμα πιο ζωντανό (Διαδίκτυο) ακόμα και με ύφος ζωντανό (χιούμορ, σαρκασμό) και με γλώσσα κατανοητή στους σημερινούς νέους. Ένα κείμενο με πλήθος αναφορών στην πραγματικότητα των σημερινών νέων. Το έβλεπα και δεν πίστευα στα μάτια μου. Επιτέλους, η επιτροπή θεμάτων άφησε τους νεκρούς στην ησυχία τους. Γιατί ωραία και καλά τα είχαν πει οι διανοούμενοι άλλων εποχών αλλά ας το πάρουμε απόφαση ότι ο τρόπος που τα είχαν πει ανήκει στο … παρελθόν. Τους σημερινούς νέους δεν μπορεί να τους αγγίζει ούτε η γλώσσα του Νώε ούτε των Ευαγγελιστών ούτε ακόμα και του Παπανούτσου.
Στο ίδιο κλίμα και το θέμα της Έκθεσης. Με αναφορά σε μια έννοια (Διαδίκτυο) που αποτελεί καθημερινή εμπειρία για τους περισσότερους νέους, απέπνεε φρεσκάδα και φαντάζομαι ότι θα δημιούργησε την αίσθηση στους υποψηφίους ότι έπρεπε να ασχοληθούν με κάτι οικείο. Ταυτόχρονα, ήταν ένα θέμα απαιτητικό που δε θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά από εκείνον που στήριξε την προετοιμασία του στην αποστήθιση. Το πρώτο ερώτημα («…να αναπτύξεις τις απόψεις σου σχετικά με τις υπηρεσίες που προσφέρει το διαδίκτυο στη διάδοση της γνώσης…») έδωσε σε κάποιους την αίσθηση ότι απαιτούσε γενικά τις «θετικές συνέπειες» του Διαδικτύου. Αυτοί οδηγήθηκαν σε εκτός θέματος αναφορές δείχνοντας την αδυναμία τους να κατανοήσουν ουσιαστικά τη ελληνική γλώσσα. Το ερώτημα απαιτούσε ξεκάθαρα «θετικές συνέπειες» του Διαδικτύου αλλά αποκλειστικά ως προς τη «διάδοση της γνώσης». Οι υποψήφιοι είχαν να γράψουν αρκετά γι αυτό (πρόσβαση σε δικτυακούς τόπους πανεπιστημίων, σε ψηφιακές βιβλιοθήκες, σε ιστοσελίδες εφημερίδων και γενικότερα μ.μ.ε., σε ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες, σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, επαφή με άλλους πολιτισμούς και άντληση στοιχείων από αυτούς…).
Και το δεύτερο ερώτημα («…καθώς και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί αυτό -το Διαδίκτυο- να αξιοποιηθεί δημιουργικά στο πλαίσιο του σχολείου.»), χωρίς να είναι εξεζητημένο, δεν ήταν απλοϊκό. Λόγω της διατύπωσής του, μάλιστα, άφηνε περιθώρια διαφορετικών προσεγγίσεων στους μαθητές. Το πιο απλό θα ήταν να αναφερθούν άμεσα σε εφαρμογές που μπορεί να βρει το Διαδίκτυο στα σχολεία. Μάλλον δε θα είχαν πρόβλημα, αφού το Διαδίκτυο μπορεί να αποτελέσει ένα εκπληκτικό εργαλείο (ανάπτυξη κοινών δράσεων μεταξύ μαθητών διαφορετικών σχολείων ακόμα και διαφορετικών χωρών, δυνατότητες πρόσβασης μαθητών σε ψηφιακά ενισχυτικά μαθήματα, αναζήτηση πληροφοριών για μαθήματα αλλά και εργασίες, πρόσβαση σε ψηφιακό υλικό -πειράματα, ντοκιμαντέρ- που διευκολύνει την κατανόηση και αφομοίωση της γνώσης, δυνατότητες επιμόρφωσης εκπαιδευτικών…).
Λίγο πιο σύνθετη -όχι όμως άκυρη- θα ήταν η προσέγγιση του συγκεκριμένου ερωτήματος ως «μέτρα που θα διασφαλίσουν τη δημιουργική αξιοποίηση του Διαδικτύου στο σχολείο». Και εδώ οι μαθητές θα μπορούσαν να εντοπίσουν αρκετά στοιχεία (ανάγκη επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, ώστε να αξιοποιούν τη σύγχρονη τεχνολογία στο μάθημά τους και να καθοδηγούν σωστά και δημιουργικά τους μαθητές στην αναζήτηση πληροφοριών, δημιουργία ψηφιακών προγραμμάτων που θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των μαθητών ανάλογα με την ηλικία και τις δυνατότητές τους, τόνωση της κριτικής ικανότητας των μαθητών, ώστε να επεξεργάζονται δημιουργικά και να αξιοποιούν τον όγκο των πληροφοριών…). Τα πράγματα γινόταν λίγο πιο πολύπλοκα στην περίπτωση αυτή αλλά αφού η διατύπωση άφηνε τα συγκεκριμένα περιθώρια, οι βαθμολογητές είναι μάλλον αναγκασμένοι να αποδεχτούν ως ορθή και τη συγκεκριμένη προσέγγιση.
Η επιτροπή θεμάτων μπορεί να είναι περήφανη. Δεν κατάφερε απλώς να αναγεννήσει το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας δίνοντάς του τη φρεσκάδα που χρειάζεται. Κατάφερε -ελπίζω ότι οι επόμενοι θα τη μιμηθούν- κάτι πολύ πιο σημαντικό. Με τα θέματα που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν, αρκετά παιδιά ίσως απαλλαγούν από στερεότυπα που δημιουργήθηκαν από συντηρητικούς εκπαιδευτικούς και συνδέονται με το γραπτό λόγο. Ίσως αντιληφθούν ότι υπάρχουν στις εφημερίδες -αλλά και στον ψηφιακό κόσμο τους- κείμενα ευχάριστα, σύγχρονα, χιουμοριστικά, κατανοητά και κυρίως ενδιαφέροντα.
Σε μια περίοδο που οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι οι νέοι αντιμετωπίζουν σημαντικά γλωσσικά προβλήματα και έχουν απομακρυνθεί από το γραπτό λόγο, η επιτροπή θεμάτων δείχνει το δρόμο. Ήταν καιρός πλέον να δείξουμε στους μαθητές ότι το μάθημα της Γλώσσας και τελικά η ίδια η γλώσσα, ακόμα και σε επίπεδο Πανελλαδικών -που τόσο πολύ έχουν δραματοποιηθεί- είναι κάτι ζωντανό, κάτι που εξελίσσεται και τελικά μπορεί να έχει και … πλάκα!!!

Κυριακή 8 Μαΐου 2011

Υπουργείο Παροιμίας

Έφτασε η ώρα και για τις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις. Η λογική λέει ότι όοολα είναι πανέτοιμα. Η λογική μπορεί να το λέει αλλά το Υπουργείο λέει άλλα. Πόσοι και πού θα εισαχθούν; Τι θα αλλάξει στις μεταγραφές: «Τρεις λαλούν και δυο χορεύουν»! Το Υπουργείο, μάλλον, έχει πιο ουσιαστικά να κάνει. Εδώ και δεκαετίες, όσοι αναλαμβάνουν το Υπουργείο Παιδείας αναλαμβάνουν και την υποχρέωση να κάνουν μια επανάσταση. Νιώθουν σαν τη μύγα της λαϊκής παροιμίας: «Έκαμε η μύγα κώ…ο κι έχ…σε τον κόσμο όλο». Πιστοί στις παραδόσεις του λαού μας και οι τωρινοί προωθούν τη δική τους επανάσταση στην εκπαίδευση. Πού να ασχοληθούν με τα απλά και καθημερινά!
Ανάμεσα, λοιπόν, στα άλλα που προωθεί το επαναστατικό Υπουργείο είναι και το εξής: οι υποψήφιοι, σε λίγα χρόνια, δε θα εισάγονται στη Σχολή της επιθυμίας τους αλλά σε κάποιο Τμήμα ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Μετά τον πρώτο χρόνο φοίτησής τους σε αυτό, θα … ξανακρίνονται και θα εντάσσονται σε κάποια Σχολή του Τμήματος. «Δουλειά δεν είχε ο διάολος…». Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν και ποια προβλήματα θα λύσει η συγκεκριμένη κίνηση αλλά γνωρίζω πόσα και ποια θα δημιουργήσει. Η υπουργός Άννα ακολουθεί την πεπατημένη. Σκέφτεται: «αφού δεν μπορώ να τραβήξω την προσοχή λύνοντας κάποιο πρόβλημα, τουλάχιστον ας το κάνω δημιουργώντας καινούρια»!
Παρακολουθήστε τον παραλογισμό. Σε δημοσιεύματα των τελευταίων μηνών παρακολουθούμε την αδυναμία του Υπουργείου Παιδείας και πιο συγκεκριμένα του υφυπουργού κ. Γ. Πανάρετου να ελέγξει και να περιορίσει την οικογενειοκρατία που έχει εισβάλει σε αρκετά ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας. Ακόμα και οι απειλές του για διακοπή χρηματοδότησης των ιδρυμάτων έχουν πέσει στο κενό, αφού κανένα από τα ιδρύματα δεν έχει αποστείλει τα στοιχεία που απαιτεί το Υπουργείο. «Χέ…ε ψηλά κι αγνάντευε».
Δεν είναι μόνο η οικογενειοκρατία που κατάφωρα δείχνει ότι κάτι σάπιο έχει εισχωρήσει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Κακοδιαχείριση κονδυλίων, υπερβολές στην εκτύπωση συγγραμμάτων σε σχέση με τους φοιτητές που παρακολουθούν κάποιο μάθημα, «χτίσιμο» καθηγητών που αντιδρούν στη βούληση κομματικών παρατάξεων είναι συχνά φαινόμενα. Όσοι μάλιστα πέρασαν από τα πανεπιστημιακά έδρανα κάτι θα είχαν αντιληφτεί και για τα «συνεργεία» αντιγραφής στις εξετάσεις. Όλα αυτά δείχνουν ότι η εγχώρια πανεπιστημιακή κοινότητα κάθε άλλο παρά «νερό για λειτουργιά» είναι.
Το Υπουργείο, βέβαια, δεν έχει πρόβλημα να οδηγήσει τους νέους «στο στόμα του λύκου». Από ποιους και με ποια κριτήρια θα γίνεται η τελική επιλογή; Από όσους δε φείδονται διδακτορικών σε συγγενικά πρόσωπα, από όσους προωθούν την οικογενειοκρατία στα ΑΕΙ και ΤΕΙ ή μήπως η επιλογή θα ελέγχεται από φοιτητικές παρατάξεις με κριτήριο τις πολιτικές πεποιθήσεις των υποψηφίων; Θα φτάσουμε άραγε σε σημείο παιδιά που θα εισάγονται με υψηλούς βαθμούς στο Πολυτεχνείο να κρίνονται ακατάλληλα για τις πιο περιζήτητες σχολές του, γιατί οι θέσεις σε αυτές θα χαρίζονται σε συγγενείς, φίλους και κουμπάρους;
Όλοι αποδέχονται ότι το υπάρχον σύστημα εισαγωγής είναι αδιάβλητο και εξασφαλίζει τη μέγιστη αντικειμενικότητα στην αξιολόγηση των υποψηφίων. Σκέφτονται, λοιπόν, οι υπεύθυνοι: «είναι δυνατόν κάτι, ό,τι κι αν είναι αυτό, στην Ελλάδα να χαρακτηρίζεται από αξιοκρατία, αντικειμενικότητα και δικαιοσύνη»; Το ίδιο δίνει και την απάντηση: «όχι βέβαια»!!! Οπότε αποφασίζει να εντάξει και στο συγκεκριμένο επίπεδο τις πελατειακές σχέσεις, το ρουσφέτι και την κάθε είδους συναλλαγή. Έτσι είναι. Αυτούς επιλέξαμε να μας διοικήσουν και να αποφασίζουν για το μέλλον και τώρα πάθαμε σαν το μάγειρα μιας άλλης σοφής παροιμίας: «τον κώ…ο σου βάζεις μάγειρα, σκα…ά σου μαγειρεύει». Τη στιγμή που το Υπουργείο δείχνει αδύναμο να ελέγξει άλλα και άλλα, πώς θα ελέγξει την αντικειμενικότητα της διαδικασίας επιλογής των υποψηφίων μέσα στα ΑΕΙ και ΤΕΙ; Ποιος και με ποιο τρόπο θα διαφυλάξει τα δικαιώματα του παιδιού που δε θα διαθέτει τις κατάλληλες γνωριμίες, τις οικονομικές δυνατότητες ή άλλα μέσα για την ανάδειξή του στη Σχολή της επιλογής του;
Άραγε έχει σκεφτεί κανείς στο Υπουργείο ότι η συγκεκριμένη απόφαση θα επιτείνει το άγχος και την αγωνία των υποψηφίων και των οικογενειών τους για έναν ακόμα χρόνο; Κι ενώ μέχρι σήμερα ο «πανικός» είχε σημείο λήξης την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων, το Υπουργείο επιδιώκει να παρατείνει κατά ένα χρόνο την ανασφάλεια των εμπλεκομένων;
Και το άλλο. Σκέφτηκε κανείς ότι μια τέτοια απόφαση θα οδηγήσει τους υποψηφίους στην εντατική παρακολούθηση φροντιστηρίων και μετά την εισαγωγή τους σε κάποιο τμήμα ΑΕΙ ή ΤΕΙ; Το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ οδηγούνται σωρηδόν στα φροντιστήρια δεν έχει θορυβήσει κανέναν για το τι πρόκειται να συμβεί; Σε μια εποχή έντονης οικονομικής κρίσης πόσες οικογένειες θα αντέξουν να επωμιστούν πέρα από τα έξοδα διαβίωσης των παιδιών που σπουδάζουν και τα έξοδα για φροντιστήρια που θα χρειάζονται επιπλέον; Αλλά για όλους αυτούς «χέστ…κε η φοράδα στο αλώνι».
Ίσως κάποιοι σκέφτονται ότι η εισαγωγή των υποψηφίων σε Τμήμα και όχι σε Σχολή θα οδηγήσει τους νέους σε πιο ώριμη επιλογή. Αν όμως αυτό επιδιώκει το Υπουργείο, για ποιο λόγο αντί να ενισχύει τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, τον περιορίζει στο ελάχιστο;
Με βεβαιότητα η λογική έχει εδώ και καιρό πάρει διαζύγιο από την εγχώρια πολιτική ζωή και φυσικά από το Υπουργείο … Παροιμίας. Μήπως, όμως, είναι καιρός οι πολιτικοί, που αδυνατούν να λύσουν ακόμα και μικρά προβλήματα, να πάψουν να μας δημιουργούν καινούρια; Μπας και γλιτώσουμε και καμιά κατάληψη σχολείων την επόμενη χρονιά. Κι αυτή τη φορά βλέπω τους γονείς να πρωταγωνιστούν σε αυτές. Και με το δίκιο τους!

Σάββατο 16 Απριλίου 2011

Καθηγητής «προβολατζής»

«Προβολατζή» στους κινηματογραφικούς κύκλους ονομάζουν τον τύπο που είναι υπεύθυνος για τη μηχανή προβολής. Τοποθετεί την μπομπίνα στη θέση της και πατάει το κουμπί για να ανάψει ή να σβήσει η μηχανή. Αυτή αποκλειστικά είναι η δουλειά του «προβολατζή» και πια μπορώ να ξεκινήσω με τα ουσιαστικά.
Ίσως έχετε ακούσει για το ψηφιακό φροντιστήριο που έχει δημιουργήσει το Υπουργείο Παιδείας. Πρόκειται για Διαδικτυακά βιντεάκια, στα οποία έχει μαγνητοσκοπηθεί κάποιος καθηγητής να παραδίδει Μαθηματικά, Φυσική ή Αρχαία. Πρόκειται για αισιόδοξη κίνηση γεμάτη, όμως, παράδοξα.
Παράδοξο πρώτο: Με τη συγκεκριμένη κίνηση το Υπουργείο εμφανέστατα αναγνωρίζει την αναγκαιότητα των φροντιστηριακών μαθημάτων. Δημοσίως, βέβαια, τα φροντιστήρια για το Υπουργείο αποτελούν «γάγγραινα». Και τι κάνει, λοιπόν, το Υπουργείο; Αναγνωρίζει τη χρησιμότητα της «γάγγραινας» και προωθεί μια δική του με χρήματα των φορολογουμένων. Μα δε θα ήταν πιο λογικό και πιο δημοκρατικό να δίνει αυτά τα χρήματα στους φορολογούμενους κι ο καθένας να επιλέγει ελεύθερα τη «γάγγραινά» του, την οποία δεδομένα -και με τη βούλα του Υπουργείου- χρειάζεται;
Παράδοξο δεύτερο: Οι καθηγητές που εμφανίζονται στα βίντεο βρίσκονται μπροστά σε παραδοσιακό πράσινο κακοσβησμένο πίνακα κιμωλίας που θυμίζει έντονα το «κρυφό σχολειό» του ένδοξου παρελθόντος. Ούτε καν πίνακα μαρκαδόρου. Την ίδια στιγμή το Υπουργείο προωθεί το διαδραστικό πίνακα. Δε θα ήταν λογικό να τον προβάλλει στα συγκεκριμένα ψηφιακά μαθήματα; Ή μήπως απλώς είναι ξεκάθαρο ότι ναι μεν θα ακριβοπληρώσουμε τους διαδραστικούς πίνακες χωρίς να διαθέτουμε το κατάλληλο λογισμικό γι αυτούς, όπως συνέβη και με τους φορητούς υπολογιστές που είχαν δοθεί σε μαθητές;
Παράδοξο τρίτο: Περιμένει κανείς από τον καθηγητή - παρουσιαστή καθαρή άρθρωση, ώστε να γίνεται εύληπτος από τους μαθητές. Ναι αλλά αυτό δε συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις και αναρωτιέται κανείς: τόσο δύσκολο ήταν, μεταξύ τόσων εκπαιδευτικών, το Υπουργείο να εντοπίσει και να επιλέξει άτομα με άρτια προφορά;
Παράδοξο τέταρτο: Τα φροντιστήρια προσπαθούν να βοηθήσουν τους μαθητές στην αφομοίωση της ύλης με περαιτέρω ασκήσεις ή την άμεση επίλυση αποριών. Στο ψηφιακό φροντιστήριο, όμως, ο μαθητής αδυνατεί να λύσει τις απορίες του άμεσα. Πρέπει να στείλει mail περιμένοντας απάντηση κάποια στιγμή. Φαντάζομαι ότι οι απαντήσεις θα σταλούν πριν τις Πανελλαδικές. Αν και δεν το βλέπω, αφού ακόμα και τη στιγμή που γράφεται το συγκεκριμένο δεν έχουν αναρτηθεί τα επαναληπτικά μαθήματα!
Παράδοξο τελευταίο και καλύτερο: Τα ψηφιακά φροντιστηριακά μαθήματα προσφέρονται ως βοήθεια στο μαθητή. Λογικά αυτό σημαίνει ότι οι καθηγητές πρέπει να συνεχίσουν(;) να κάνουν τη δουλειά τους στα σχολεία και τα παιδιά, αν το κρίνουν απαραίτητο, να επιλέγουν να παρακολουθούν και τα ψηφιακά μαθήματα του Υπουργείου για περαιτέρω εμβάθυνση. Ναι αλλά ζούμε στην Ελλάδα, τη χώρα που γέννησε τον πολυμήχανο Οδυσσέα. Τι έγινε λοιπόν; Καθηγητής Δημόσιου Λυκείου σκέφτηκε να αξιοποιήσει το πρόγραμμα λίγο διαφορετικά σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό. Αντί να μπαίνει στον κόπο(;) να παραδίδει ο ίδιος την ύλη αποφάσισε να προβάλλει στους μαθητές του -εν ώρα μαθήματος εννοείται- να παρακολουθούν το ψηφιακό μάθημα! Τα παιδιά παρακολουθούν και ο ίδιος απλώς παραβρίσκεται. Διαλείμματα για απορίες, ποπ-κορν ή αναψυκτικό δεν υφίστανται! Ο καθηγητής - προβολατζής απλώς ενεργοποιεί ή απενεργοποιεί τον προτζέκτορα προβολής.
Εμπνευσμένο! Φαντάζομαι ότι γρήγορα θα βρει μιμητές. Απορώ μάλιστα γιατί να παραβρίσκεται ο καθηγητής. Κάποιος μαθητής ή άλλος συνάδελφος ή ο υπεύθυνος του κυλικείου, τέλος πάντων, θα μπορούσε να επωμιστεί το άνοιγμα του προτζέκτορα και ο ίδιος να ξεκουράζεται, να απολαμβάνει τον καφέ του ή να παραδίδει κάποιο ιδιαίτερο μάθημα. Σκέψη φοβερή και το Υπουργείο πρέπει να την αξιοποιήσει άμεσα.
Οι μαθητές θα συγκεντρώνονται συγκεκριμένη ώρα στις αίθουσες, όπου απλώς θα παρακολουθούν μαθήματα του ψηφιακού φροντιστηρίου. Τα οφέλη πολλαπλά. Η ποιότητα του μαθήματος ανά την ελληνική επικράτεια θα κινείται σε υψηλά επίπεδα και δε θα εξαρτάται ούτε από τη διάθεση ούτε από την ανεπάρκεια κάποιων εκπαιδευτικών. Στο σύνολό τους οι μαθητές -είτε ζουν σε πόλη είτε στο πιο απομονωμένο νησί- θα παρακολουθούν το ίδιο ακριβώς μάθημα από τον ίδιο εκπαιδευτικό, γεγονός που εξασφαλίζει την απόλυτη ισότητα. Θα γλυτώσουμε έναν σκασμό λεφτά από μισθούς, επιδόματα και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο, οπότε το χρέος μας θα εξανεμιστεί άμεσα, αφού δε θα χρειαζόμαστε πια τόσους εκπαιδευτικούς.
Οι μόνοι που θα χρειάζονται θα είναι οι… προβολατζήδες. Και νομίζω ότι ένας άντε δυο από αυτούς σε κάθε σχολική μονάδα αρκούν για να γίνεται η δουλειά!

Κυριακή 10 Απριλίου 2011

Αννούλα μου, συρρίκνωσες το σχολικό έτος!!!

Αυτό κι αν ήταν απόφαση! Το Υπουργείο Παιδείας έδωσε ρέστα και του αξίζουν θερμά συγχαρητήρια. Αποφάσισε ότι το σχολικό έτος φέτος λήγει στις δέκα (10) Μαΐου!!! Από όπου κι αν το εξετάσω, μου προκαλεί απέραντη χαρά κι αφόρητη ευφορία. Η σκέψη και μόνο ότι στις 12 Μαΐου οι μαθητές γράφουν το μάθημα της Έκθεσης και άρα στις 12 ½ Μαΐου αρχίζουν οι διακοπές μου είναι υπεραρκετή για να πετάω στα ουράνια!
Εντάξει, αυτό από μόνο του μπορεί να λέει πολλά για μένα αλλά δεν μπορεί να λέει και πολλά για την ανθρωπότητα, οπότε ας εξετάσουμε την απόφαση πιο σφαιρικά. Τα σχολεία, ως συνήθως, άνοιξαν φέτος γύρω στις 10, 11 Σεπτεμβρίου. Ένας απλός υπολογισμός δείχνει ότι η τυπική διάρκεια του φετινού σχολικού έτους είναι οχτώ (8) γεμάτοι, κοπιαστικοί και εποικοδομητικοί μήνες μελέτης και μάθησης. Αυτή βέβαια ήταν η τυπική και παρέμεινε τέτοια, γιατί αν προσπαθήσουμε να δούμε την ουσιαστική, παθαίνουμε μια απειροελάχιστη λαχτάρα. Από τους οχτώ μήνες πρέπει να αφαιρέσουμε τον ένα, αφού Χριστούγεννα και Πάσχα από δεκαπέντε μέρες μας κάνουν ένα γεμάτο μήνα διακοπών. Μας μένουν, λοιπόν, εφτά μήνες. Από αυτούς, όμως, πρέπει να αφαιρέσουμε τις μέρες σχολικών ή εθνικών αργιών, μέρες απεργιών των εκπαιδευτικών ή αποχής των μαθητών, μέρες για εκλογές μαθητών, μέρες για εκλογές εκπαιδευτικών, Σαββατοκύριακα, μέρες εκδρομών -περιπάτων, ημερήσιων, πολυήμερων, περιβαλλοντικών! Τι μας μένει τότε;
Αν απαντήσατε: «Μια τρύπα στο νερό», βρήκατε τη σωστή απάντηση.
Και γι αυτή ακριβώς την τρύπα υπεύθυνο είναι το Υπουργείο Παιδείας και κυρίως η Υπουργός Άννα. Και γι αυτό και μόνο αξίζουν χίλια μπράβο! Έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν. Γιατί εδώ που τα λέμε, όλοι φαίνεται να συγκλίνουν στην άποψη ότι το σχολείο δεν έχει να προσφέρει και πολλά. Οπότε, σκέφτονται(;) οι υπεύθυνοι, γιατί να το κουράζουμε το πράγμα; Περιορίζουν το σχολικό έτος και λύνεται το πρόβλημα. Μεταξύ μας τώρα, η συρρίκνωση αυτή δε λύνει το παραμικρό πρόβλημα αλλά τουλάχιστον περιορίζεται το κακό που μπορεί να κάνει το σχολείο.
Δηλαδή, θα ήταν καλύτερο να κοροϊδευόμαστε; Δεν υπάρχει μάλλον κανείς που να πιστεύει ότι το σχολείο θα μπορούσε να προσφέρει, ακόμα κι αν διανυκτέρευε καθόλη τη διάρκεια του έτους. Τι πιο λογικό, λοιπόν, από το να μειώνεται σταδιακά η διάρκειά του;
Το μέτρο, βέβαια, λένε κάποιοι φαρμακόγλωσσοι, θα ήταν πολύ πιο δίκαιο και εποικοδομητικό αν και οι εκπαιδευτικοί πληρώνονταν μόνο για τις πραγματικές μέρες εργασίας τους κι όχι για όλο το χρόνο… Τέλος πάντων, αυτά εγώ τα βρίσκω μικροπρέπειες και δεν ασχολούμαι. Άλλωστε είμαστε μια πλούσια χώρα κι αν η χώρα φορούσε παντελόνια, «θα της έτρεχαν από τα μπατζάκια», οπότε δε μας απασχολούν τα οικονομικά μεγέθη του μέτρου.
Αρκετοί κακεντρεχείς θα σκεφτούν: Μα σε ένα τόσο σοβαρό θέμα, όπως το σχολείο, χωράει πλάκα; Κι εγώ τότε θα πάρω το θάρρος και θα πω ότι σε τέτοιες υπουργικές αποφάσεις μόνο πλάκα χωράει, γιατί αν το δούμε σοβαρά, θα μας πάρουν τα κλάματα.
Πρόκειται για απόφαση χωρίς την παραμικρή λογική. Άλλωστε η ίδια η υπουργός μια εβδομάδα πριν, σε τηλεοπτική εμφάνισή της, δήλωνε ότι το σχολικό έτος έχει συρρικνωθεί πολύ και ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις έπρεπε να αρχίσουν αργότερα, ώστε να αυξηθεί η διάρκεια του σχολικού έτους και έργου(;). Αυτό για την Υπουργό Άννα μεταφράζεται σε μείωση του σχολικού έτους. Πολύ λογικό! Χρειάστηκε η πάροδος ορισμένων μόνο ημερών, ώστε η Υπουργός Άννα να πειστεί ότι τελικά το σχολικό έτος είναι υπεραρκετό και άρα έπρεπε να μειωθεί περαιτέρω.
Ας μην ασχοληθώ με τις υπόλοιπες τάξεις. Ας ασχοληθώ μόνο με την Τρίτη Λυκείου που θεωρείται κομβική για το μέλλον αρκετών παιδιών. Φαντάζομαι ότι οι υπεύθυνοι σκέφτηκαν ότι το έργο του σχολείου έχει περαιωθεί. Σκέφτηκαν ότι η παράδοση, εξέταση, αφομοίωση και επανάληψη της ύλης για τις πανελλαδικές εξετάσεις χρειάζονται κάπου εκατό(;) μέρες για να ολοκληρωθούν χωρίς προβλήματα. Και μετά η Υπουργός Άννα θα αναρωτιέται για ποιο λόγο τα παιδιά τρέχουν στα φροντιστήρια-γάγγραινες από τις πρώτες κιόλας τάξεις του Δημοτικού; Δηλαδή, αν αναρωτιέται και γι αυτό, τι να πει κανείς! Όσο για το άγχος των τελειοφοίτων που έχουν προγραμματίσει την προετοιμασία τους όχι με μέρες αλλά με ώρες και δευτερόλεπτα… Αυτό μάλλον το έχουν γραμμένο κάπου που δε μου επιτρέπει η ανατροφή μου να αναφέρω. Άλλωστε για παιδιά πρόκειται. Ποιος ασχολείται με αυτά;
Σε μια περίοδο που το Υπουργείο κόπτεται για την αναβάθμιση του σχολείου, για την ανάγκη αυτό να προσφέρει πιο πολλά και πιο ουσιαστικά εφόδια στα παιδιά, τι κάνει; Μειώνει στο ελάχιστο τις μέρες της σχολικής χρονιάς. Και μετά φταίνε άλλοι για την απαξίωση και την αμφισβήτηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας; Μα όλοι οι εμπλεκόμενοι δεν κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να τελειώνουμε μ’ αυτό το πράγμα που λέγεται σχολείο;
Εγώ ένα μόνο δεν καταλαβαίνω. Για ποιο λόγο η Υπουργός Άννα το πάει σταδιακά; Γιατί δεν μας ανακοινώνει μια και καλή ότι ο στόχος της είναι η σχολική χρονιά να τελειώνει με την έλευση των Χριστουγέννων και να ησυχάσουμε; Έτσι κι αλλιώς, η προετοιμασία γίνεται στα φροντιστήρια. Και κάποιος βρε παιδιά, να της θυμίσει ότι τόσοι και τόσοι πριν από αυτή μάς έχουν μπουχτίσει με τις «επαναστάσεις στην εκπαίδευση» και ότι, με τέτοια μυαλά, όσα κι να προσπαθήσει να κάνει, στην ιστορία θα μείνει ως η «Αννούλα που συρρίκνωσε το σχολικό έτος» και μάλλον θα μείνει μόνο γι αυτό.

Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

Κυνηγοί Δεινοσαύρων

Λοιπόν, όσα ζούμε, δεν είναι πρωτόγνωρα. Μεταβάλλονται οι ρυθμοί αλλά τα πάντα είναι ένας διαρκής και ζαλιστικός κύκλος. Ο ανατριχιαστικός πανικός, η καταθλιπτική απόγνωση και ο θορυβώδης… θόρυβος ως προς τα «αδιέξοδα της αγοράς εργασίας» δεν αποτελούν προνόμια της εποχής μας. Επαναλαμβάνονται από την εποχή των δεινοσαύρων. Την επαγγελματική αβεβαιότητα λογικά βίωσαν οι κυνηγοί δεινοσαύρων μετά το βίαιο αφανισμό του συγκεκριμένου είδους, οι κατασκευαστές Κιβωτών με το πέρας του κατακλυσμού, οι αμαξάδες με την έλευση των αυτοκινήτων, οι μικροί λούστροι με την εμφάνιση εύχρηστων βερνικιών για τα παπούτσια, οι καρεκλάδες με την εξάπλωση του IKEA, οι αντιγραφείς βιβλίων με την εφεύρεση του Γουτεμβέργιου…
Σε όλες τις περιπτώσεις η επαγγελματική ανασφάλεια, η αγωνία για το μέλλον των παιδιών, η σύγχυση απέναντι στο άγνωστο κατάκλυσαν τα πάντα. Κι όμως, η ανθρωπότητα συνέχισε την πορεία της, παρά τις απαισιόδοξες προβλέψεις. Σε κάθε περίπτωση νέα επαγγέλματα εμφανίστηκαν, καινούριες επιστήμες και τεχνολογίες πρόσφεραν θέσεις εργασίας, νέες ειδικότητες έδωσαν λύσεις και προοπτικές εκεί που πριν οι περισσότεροι αντίκριζαν το χάος.
Και σήμερα, αρκετά παιδιά και οι γονείς τους νιώθουν κρύο ιδρώτα να κυλάει στην πλάτη τους κάθε που σκέφτονται το μέλλον. Τα παιδιά αναζητούν έτοιμες λύσεις. Από γονείς, εκπαιδευτικούς, θείες ή γνωστούς που γνωρίζουν κάποιον πρώην βουλευτή. Παραλογισμός! Η νέα γενιά περιμένει λύσεις από τις προηγούμενες! Και οι προηγούμενες προσπαθούν να δώσουν λύσεις στις νεότερες! Ας σκεφτούμε λογικά -όσο δύσκολο κι αν φαντάζει για κάποιους. Ένα μικρό ποσοστό γονιών ή εκπαιδευτικών παρακολουθεί τις εξελίξεις και μπορεί να εκφράζει άποψη γι αυτές. Οι περισσότεροι αισθάνονται οικεία με όσα οι ίδιοι έζησαν, γιατί πολύ απλά αυτά και μόνο κατανοούν. Αυτοί -η πλειονότητα δηλαδή- είναι αδύνατον να συμβουλέψουν σωστά ένα νέο παιδί για το μέλλον του. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να το στρέψουν σε παρωχημένες κατευθύνσεις οδηγώντας το με μαθηματική ακρίβεια σε μεγαλειώδεις μπελάδες.
Εκείνοι που πάντα έδιναν λύσεις στην αγορά ήταν νέοι. Οι μεγαλύτεροι παρακολουθούσαν τις αλλαγές αποσβολωμένοι και μάλλον εχθρικοί. Σκεφτείτε! Ο Γουτεμβέργιος δεν εφηύρε την τυπογραφία, επειδή κάποιος υπερήλικας θείος του τον παρότρυνε να το κάνει. Ούτε ο Μπιλ Γκέιτς ασχολήθηκε με τους προσωπικούς υπολογιστές, γιατί ο μπαμπάς του το επιθυμούσε. Και φυσικά δεν μπορώ να διανοηθώ ότι ο Μαρκ Ζούκεμπεργκ δημιούργησε το Facebook, για να καλύψει τις ανάγκες κοινωνικής δικτύωσης της γιαγιάς του!
Σε ό,τι έχει να κάνει με τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών (κι όχι μόνο), κινούμαστε πιο αργά από τις εξελίξεις. Οι εποχές μεταβάλλονται. Νέα δεδομένα ανατρέπουν όσα θεωρήθηκαν… δεδομένα σε προηγούμενες εποχές. Κι ενώ η πραγματικότητα εμφανίζεται εξαιρετικά δυναμική, εμείς συνεχίζουμε να προετοιμάζουμε κάθε νέα γενιά όχι γι αυτό που έρχεται αλλά γι αυτό που ήδη έχουμε προσπεράσει. Δημιουργούμε χρυσόψαρα που εξαρτώνται απελπιστικά από άλλους. Κινούνται νωχελικά στο δεδομένο πλαίσιο της γυάλας τους, περιμένουν παθητικά την τροφή τους ή τον καθαρισμό του χώρου τους. Η ζωή τους εξαρτάται απόλυτα από τη διάθεση και τις ικανότητες του ιδιοκτήτη τους.
Βέβαια, παρόλη την ακράδαντη επιστημονική τεκμηρίωση του συγκεκριμένου άρθρου, γνωρίζω καλά ότι οι περισσότεροι γονείς θα συνεχίσουν, σε ρόλο αυθεντίας, να παρεμβαίνουν δυναστικά στις επαγγελματικές επιλογές των παιδιών τους. Τα περισσότερα παιδιά θα συνεχίσουν να προκαλούν τις παρεμβάσεις του κατεστημένου εκλιπαρώντας το να διαβλέψει το μέλλον. Χωρίς να διαθέτω κληρονομικό χάρισμα ενόρασης, μπορώ να προβλέψω κάποια πράγματα. Ένα είναι ότι άγνοια και απελπισία θα συνεχίσουν να κατατρύχουν μικρούς και μεγάλους. Δεύτερο είναι ότι το μέλλον, είτε ακούσια είτε εκούσια, θα το διαμορφώσουν και πάλι οι νέοι. Και μάλλον, για μια ακόμα χρονιά θα δούμε παιδιά να δηλώνουν σε περίοπτη θέση του μηχανογραφικού σχολές που οδηγούν σε ειδικότητες που μας χρειάζονται πλέον όσο και οι κυνηγοί δεινοσαύρων!

Η περίληψη του Αποστόλη

Η περίληψη του Γιώργου

Η περίληψη του Παναγιώτη

Σάββατο 26 Μαρτίου 2011

Ανάδρομος Ερμής!

Αγαπούσα το κείμενο «Τα Ζώδια και τα Ζώα» του Ν. Δήμου πριν φέρω τους μαθητές μου σε επαφή με αυτό। Μετά το λάτρεψα! Πριν λίγες μέρες ζήτησα από τα παιδιά της Γ΄ Λυκείου να οργανώσουν περίληψή του। Στο κείμενο ο συγγραφέας καυτηριάζει την απήχηση που βρίσκουν ακόμα και σήμερα προλήψεις και δεισιδαιμονίες। Ζώδια, αστρολογία, μαντεία, αγύρτες, δοξασίες, εναλλακτικές θεραπείες, παρελαύνουν σε ένα κείμενο όλο ζωντάνια, όπου με αρκετά χιουμοριστικό τρόπο αναζητούνται τα αίτια της πλάνης। Το κείμενο κατάφερε όσα δεν καταφέρνουν εδώ και χρόνια τα απελπιστικά βαρετά, αποκαρδιωτικά ξεπερασμένα και αποκρουστικά σοβαρά κείμενα των Πανελλαδικών। Προκάλεσε έκπληξη, αντιδράσεις, προβληματισμό, συζήτηση. Άρα δεν είναι από τα κείμενα που προκαλούν στους εφήβους αφόρητη υπνηλία και αυτοκαταστροφικές τάσεις καθιστώντας τους ευάλωτους στον αλκοολισμό και τα ναρκωτικά.
Από τη μια, κάποιοι μαθητές, όταν το αντίκρισαν, ένιωσαν έκπληξη. Αυτή δεν προκλήθηκε από τα υψηλά ποσοστά (52%) των πιστών σε μεσαιωνικές πρακτικές αλλά για το ότι κάποιος κάθισε και ασχολήθηκε με κάτι τόσο οικείο(!) γι αυτούς. Ούτε η σύνδεση των οπαδών του απύθμενα ανόητου παραλογισμού με τους Σουμερίους, τους Βαβυλωνίους και το Μεσαίωνα στάθηκε ικανή να προκαλέσει ίχνος συστολής στα ξετσίπωτα. Ίσως αγνοούν και τους Σουμερίους και τους Βαβυλωνίους και αυτόν ακόμα το Μεσαίωνα. Όσο για το σαρκασμό; Μάλλον κινείται σε μη αντιληπτά γι αυτούς επίπεδα ευφυΐας. Πιθανώς διαβάζουν ζώδια παρέα με άλλους Αϊνστάιν που αποκαλούν … μαμάδες τους. Οι συγκεκριμένοι ασχολήθηκαν τυπικά, οργάνωσαν την περίληψη που τους ζητήθηκε και φεύγοντας προφανώς θα άνοιξαν συζήτηση για τα Ζώδιά τους και το αν ταιριάζουν μεταξύ τους.
Αρκετοί άλλοι μαθητές (πόσο χαίρομαι που υπάρχουν!) δεν μπορούσαν να αποδεχτούν ότι ένα τέτοιο ποσοστό ανθρώπων -και εφήβων- ασχολείται «με αυτές τις μπούρδες»! Αγνοούσαν την ύπαρξή τους. Τέτοια άτομα λείπουν από το περιβάλλον τους. Οι μαμάδες τους μάλλον αδιαφορούν για τα πρωινά ή τα μεσημεριανά τηλεοπτικά υπερθεάματα και οι φίλοι τους αγνοούν ακόμα και τον ωροσκόπο τους και βέβαια την πολυσήμαντη σημασία του. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα, με κατηγόρησαν ότι εγώ «πείραξα» τα ποσοστά, για να δραματοποιήσω το θέμα!
Πολλή δουλειά και στις δυο περιπτώσεις.
Έπρεπε να πείσω τους απογόνους του μεσαιωνικού σκοταδισμού ότι όλο αυτό είναι μια ανοησία που απευθύνεται σε ραπανάκια ή σε μύδια που πάσχουν από γεροντική άνοια αλλά όχι σε εκπροσώπους του ανθρώπινου είδους. Μετά από αγωνιώδεις προσπάθειες κάνω ό,τι και η επιστήμη στις περιπτώσεις αυτές: σηκώνω τα χέρια ψηλά! Το περιβάλλον αυτών των παιδιών δεν αποτελεί σύμμαχο της εξέλιξης, γιατί μάλλον αδυνατεί να την κατανοήσει.
Εκείνους που έχουν εγκαταλείψει το Μεσαίωνα πίσω τους, έπρεπε να πείσω ότι άνθρωποι που ενημερώνονται ανελλιπώς για τις ζωδιακές προβλέψεις καθορίζοντας τις επιλογές τους με βάση τη θέση και την κίνηση του Ερμή ή του Κρόνου, ζουν ανάμεσά μας. Το … πρόβλημα αυτών των παιδιών είναι ότι τα τηλεοπτικά ενδιαφέροντά τους περιορίζονται σε εκπομπές έρευνας και ντοκιμαντέρ. Μα είναι δυνατόν να μην παρακολουθούν μια πρωινή ή μεσημεριανή τηλεμπούρδα; Είναι λογικό να μην έρχονται σε επαφή με τους αστέρες του λαχανόκηπου που προβάλλει η τηλεόραση και τις σοφές κουβέντες τους; Πώς θα νιώσουν ενημερωμένοι και πώς θα με βοηθήσουν να τους εξηγήσω ότι η ανθρώπινη βλακεία είναι διαχρονική και ανίκητη; Τα θέλουν και τα παθαίνουν!
Δυο κόσμοι τόσο διαφορετικοί υπάρχουν, συνυπάρχουν, συγκρούονται και συνθέτουν το περιβάλλον μας. Κάποιοι, με μυαλά που ακόμα και στην εποχή του Νώε θα φάνταζαν συντηρητικά, θα συνεχίσουν να ταυτίζουν κάθε φυσική καταστροφή με την οργή του Θεού και της Φύσης. Με αντιλήψεις πιο παλιές και από την Παλαιά Διαθήκη θα προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα στο σύγχρονο κόσμο μα ο ανάδρομος Ερμής θα τους εμποδίζει. Κάποιοι άλλοι, ενταγμένοι στην πραγματικότητα, θα ζήσουν ελεύθεροι και θα διεκδικήσουν. Το μέλλον βρίσκεται στα χέρια τους και το γνωρίζουν και κανένας ανάδρομος Ερμής είναι ικανός να τους σταθεί εμπόδιο.

Κυριακή 6 Φεβρουαρίου 2011

Με παλιά υλικά δε χτίζονται σύγχρονα σπίτια…(II)

«…καλούμαστε να δημιουργήσουμε μια γενιά ατόμων
ικανών να δέχονται το αναπάντεχο. Άτομα που θα αποτελούν λάτρεις του απροσδόκητου,
αυθεντίες του απρόβλεπτου»
Από το βιβλίο “Εγχειρίδιο Επιβίωσης”


Η πλειονότητα των πολιτών μάλλον έχει πειστεί ότι για την κρίση -ελληνική, ευρωπαϊκή, παγκόσμια- ευθύνεται η ανικανότητα των πολιτικών. Ανικανότητα να διαβλέψουν την πορεία των πραγμάτων, να εκσυγχρονίσουν και να εφαρμόσουν κανόνες που θα διέπουν το σύστημα, ώστε αυτό να εξελίσσεται με κοινωνικά κριτήρια. Ρίζα της ανικανότητάς τους δεν αποτελεί η διαφθορά τους αλλά ο συντηρητισμός τους. Είναι κυρίως η αδυναμία τους να κατανοήσουν την εκρηκτικά μεταβαλλόμενη πραγματικότητα κι όχι η διάθεσή τους να την εκμεταλλευτούν προς όφελός τους που ευθύνεται για την κρίση. Αν η ευθύνη της κατάστασης βάραινε τη διαφθορά, το πρόβλημα θα εντοπιζόταν μόνο σε κοινωνίες που αυτή κυριαρχούσε (π.χ. ελληνική) κι όχι σε χώρες με χαμηλά ποσοστά διεφθαρμένων πολιτικών. Η διαφθορά, λοιπόν, απλώς επιδεινώνει μια ήδη προβληματική πραγματικότητα.
Η κατάσταση θυμίζει θέατρο του παραλόγου. Από τη μια, έχουμε τη λογική που λέει: Αφού ο συντηρητισμός αποτελεί πηγή των προβλημάτων μας, δε μένει παρά να τον εγκαταλείψουμε, για να δούμε άσπρη μέρα. Η λογική μπορεί να το λέει αυτό αλλά, ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας φαίνεται να λέει άλλα. Γι αυτό το κομμάτι, αφού ο λίγος συντηρητισμός δε στάθηκε ικανός να λύσει τα προβλήματα, το μόνο που χρειάζεται είναι περισσότερος συντηρητισμός. Κάπως έτσι ο συντηρητισμός αντί να περιορίζεται, εντείνεται. Όλο αυτό γεννάει ερωτήματα και δείχνει εξωφρενικά παράλογο αλλά δεν είναι. Ο όλος παραλογισμός έχει τη … λογική του.
Ο συλλογισμός είναι απλός. Η προετοιμασία μας -διαπαιδαγώγηση- για τις επικείμενες μεταβολές υπήρξε ανεπαρκής. Αυτό προκάλεσε την άγνοια όσων διαμορφώνονται γύρω μας. Η άγνοια με τη σειρά της οδηγεί άτομα και κοινωνίες σε παρωχημένες και άρα λαθεμένες επιλογές. Κάπως έτσι συσσωρεύτηκαν τα προβλήματα που βιώνουμε. Και πού οδηγούν τα προβλήματα; Οδηγούν σε φόβο. Η άγνοια και ο φόβος προκαλούν στους ανθρώπους την ανάγκη συσπείρωσης. Στην περίπτωσή μας η συσπείρωση γύρω από το παλιό και άρα γνώριμο φαντάζει ως λυτρωτικά σωτήρια λύση. Να λοιπόν τι εντείνει το συντηρητισμό.
Γνωρίζουμε ότι ο συντηρητισμός φαντάζει ως λύση απέναντι στο φόβο, αλλά αγνοούμε τη λύση που θα μας απαλλάξει από αυτόν. Μια απόλυτα ρομαντική, επιφανειακά λογική αλλά εξαιρετικά προβληματική σκέψη πρεσβεύει ότι από το συντηρητισμό μπορεί να μας απαλλάξει η οικογένεια, η εκπαίδευση, η πολιτική, τα μμε. Ωραίο, αλλά πώς φορείς που κυριαρχούνται από συντηρητισμό θα αντισταθούν σε αυτόν και θα τον αποτινάξουν; Η σκέψη, στην παρούσα φάση, μοιάζει ουτοπική.
Η λύση βρίσκεται αλλού και όχι -με εξαιρέσεις βέβαια- σε οργανωμένους φορείς. Και βρίσκεται στα αδιέξοδα του συντηρητισμού. Ο συντηρητισμός οδηγείται σε αυτοαναίρεση και αυτοκαταστροφή! Είναι πιο απλό και μάλλον πιο λογικό από ό,τι δείχνει. Αναφέραμε ήδη ότι ο συντηρητισμός προκαλεί προβλήματα. Κι αυτά πλέον γίνονται κοινά εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης. Διαφορετικοί άνθρωποι, διαφορετικές χώρες επηρεάζονται από οτιδήποτε συμβαίνει στην άκρη της γης. Ντόμινο. Τα πισωγυρίσματα -συντηρητικές αντιδράσεις- είναι αδύνατον να εμποδίσουν στο ελάχιστο την εξέλιξη της αρνητικής κατάστασης που έχει διαμορφωθεί, οπότε θα αποδειχτούν επικίνδυνα και σταδιακά θα αμφισβητηθούν και θα εγκαταλειφτούν. Και τότε θα είναι αναγκαίο κάτι νέο και διαφορετικό.
Απορία: «Πώς θα γεννηθεί αυτό το νέο, το απαλλαγμένο από το συντηρητισμό»; Κατεβάστε τα χέρια, χαλαρώστε και παρακολουθήστε! Αν δεχτούμε ότι οι εξελίξεις θα συνεχίσουν να συντελούνται ταχύτατα, τότε έχουμε μια βάση για σκέψη. Η ταχύτητα των μεταβολών αποτέλεσε κάτι πρωτόγνωρο και ακατανόητο για το σημερινό κατεστημένο. Ναι αλλά πλέον εδραιώνεται ως το δεδομένο της ανθρωπότητας. Οι άνθρωποι, λοιπόν, αρχίζουν να αποδέχονται αυτούς τους ρυθμούς ως απολύτως φυσιολογικούς. Ήδη -έστω ακούσια- προετοιμάζονται άνθρωποι που αντιμετωπίζουν ως τυπικό ή έστω μη αναστρέψιμο τον εκρηκτικό ρυθμό ανανέωσης. Οι άνθρωποι αυτοί πιθανώς θα συνεχίσουν, σε μεγάλο βαθμό, να αγνοούν το καινούριο αλλά ήδη κατανοούν την ανάγκη να αποδέχονται το αναπάντεχο, να προσαρμόζονται χωρίς προκαταλήψεις σε αυτό και τελικά να το ελέγχουν και να το διαμορφώνουν.
Προσωπικά είμαι αισιόδοξος. Άλλωστε ήδη βρισκόμαστε στη φάση που τα προβλήματα γίνονται κοινά. Ήδη η Ευρώπη αναζητά κοινές λύσεις για την κρίση που απειλεί τα θεμέλιά της. Ήδη κάτι έχει αρχίσει να κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Όχι πολλοί αλλά σίγουρα περισσότεροι γονείς σήμερα από όσους χθες στρέφουν τα παιδιά τους σε σύγχρονες επιλογές, περισσότεροι δημοσιογράφοι σήμερα από όσους χθες αναγνωρίζουν τα λάθη τους και προχωρούν σε δημιουργικό προβληματισμό, περισσότεροι εκπαιδευτικοί σήμερα από όσους χθες σπρώχνουν τους μαθητές τους σε γόνιμη αμφισβήτηση. Παραφωνία φαντάζει και είναι η πολιτική. Εκεί περισσότεροι πολιτικοί σήμερα από όσους χθες αδυνατούν να αντικρίσουν το καινούριο. Εκεί τα παλιά υλικά συσσωρεύονται και σαπίζουν. Και το έχουμε πει ότι με παλιά υλικά δε χτίζονται σύγχρονα σπίτια. Τελικά, ούτε κοινωνίες χτίζονται έτσι…