Κυριακή 15 Μαΐου 2011

Ανάσταση Πανελλαδικών!!!

Λοιπόν, αν γνώριζα ποιοι αποφάσισαν για τα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας των φετινών Πανελλαδικών, θα τους έσφιγγα το χέρι με δάκρυα στα μάτια. Με αυτό δεν εννοώ ότι το σφίξιμο του χεριού θα τους έφερνε δάκρυα στα μάτια. Όχι! Τα δάκρυα θα κυλούσαν στις δικές μου παρειές από συγκίνηση κι ευγνωμοσύνη για την ποιότητα των θεμάτων που επέλεξαν. Ήταν ίσως η πρώτη και σίγουρα μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις, στα χρονικά των εξετάσεων, που τα θέματα δε θύμιζαν νεκροταφείο. Αυτό -και δεν ήταν το μόνο- δεν είναι αρκετό για να νιώθει κανείς ευγνωμοσύνη γι αυτούς τους ανθρώπους; Είναι και παραείναι!
Το κείμενο που δόθηκε στις Πανελλαδικές ήταν ένα κείμενο ζωντανό («Οι γκρίνιες για το Διαδίκτυο»), γραμμένο επίσης από κάποιον … ζωντανό (Πάσχος Μανδραβέλης), βγαλμένο από ένα ζωντανό μέσο (εφημερίδα "Η Καθημερινή"), με αντικείμενο ακόμα πιο ζωντανό (Διαδίκτυο) ακόμα και με ύφος ζωντανό (χιούμορ, σαρκασμό) και με γλώσσα κατανοητή στους σημερινούς νέους. Ένα κείμενο με πλήθος αναφορών στην πραγματικότητα των σημερινών νέων. Το έβλεπα και δεν πίστευα στα μάτια μου. Επιτέλους, η επιτροπή θεμάτων άφησε τους νεκρούς στην ησυχία τους. Γιατί ωραία και καλά τα είχαν πει οι διανοούμενοι άλλων εποχών αλλά ας το πάρουμε απόφαση ότι ο τρόπος που τα είχαν πει ανήκει στο … παρελθόν. Τους σημερινούς νέους δεν μπορεί να τους αγγίζει ούτε η γλώσσα του Νώε ούτε των Ευαγγελιστών ούτε ακόμα και του Παπανούτσου.
Στο ίδιο κλίμα και το θέμα της Έκθεσης. Με αναφορά σε μια έννοια (Διαδίκτυο) που αποτελεί καθημερινή εμπειρία για τους περισσότερους νέους, απέπνεε φρεσκάδα και φαντάζομαι ότι θα δημιούργησε την αίσθηση στους υποψηφίους ότι έπρεπε να ασχοληθούν με κάτι οικείο. Ταυτόχρονα, ήταν ένα θέμα απαιτητικό που δε θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά από εκείνον που στήριξε την προετοιμασία του στην αποστήθιση. Το πρώτο ερώτημα («…να αναπτύξεις τις απόψεις σου σχετικά με τις υπηρεσίες που προσφέρει το διαδίκτυο στη διάδοση της γνώσης…») έδωσε σε κάποιους την αίσθηση ότι απαιτούσε γενικά τις «θετικές συνέπειες» του Διαδικτύου. Αυτοί οδηγήθηκαν σε εκτός θέματος αναφορές δείχνοντας την αδυναμία τους να κατανοήσουν ουσιαστικά τη ελληνική γλώσσα. Το ερώτημα απαιτούσε ξεκάθαρα «θετικές συνέπειες» του Διαδικτύου αλλά αποκλειστικά ως προς τη «διάδοση της γνώσης». Οι υποψήφιοι είχαν να γράψουν αρκετά γι αυτό (πρόσβαση σε δικτυακούς τόπους πανεπιστημίων, σε ψηφιακές βιβλιοθήκες, σε ιστοσελίδες εφημερίδων και γενικότερα μ.μ.ε., σε ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες, σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, επαφή με άλλους πολιτισμούς και άντληση στοιχείων από αυτούς…).
Και το δεύτερο ερώτημα («…καθώς και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί αυτό -το Διαδίκτυο- να αξιοποιηθεί δημιουργικά στο πλαίσιο του σχολείου.»), χωρίς να είναι εξεζητημένο, δεν ήταν απλοϊκό. Λόγω της διατύπωσής του, μάλιστα, άφηνε περιθώρια διαφορετικών προσεγγίσεων στους μαθητές. Το πιο απλό θα ήταν να αναφερθούν άμεσα σε εφαρμογές που μπορεί να βρει το Διαδίκτυο στα σχολεία. Μάλλον δε θα είχαν πρόβλημα, αφού το Διαδίκτυο μπορεί να αποτελέσει ένα εκπληκτικό εργαλείο (ανάπτυξη κοινών δράσεων μεταξύ μαθητών διαφορετικών σχολείων ακόμα και διαφορετικών χωρών, δυνατότητες πρόσβασης μαθητών σε ψηφιακά ενισχυτικά μαθήματα, αναζήτηση πληροφοριών για μαθήματα αλλά και εργασίες, πρόσβαση σε ψηφιακό υλικό -πειράματα, ντοκιμαντέρ- που διευκολύνει την κατανόηση και αφομοίωση της γνώσης, δυνατότητες επιμόρφωσης εκπαιδευτικών…).
Λίγο πιο σύνθετη -όχι όμως άκυρη- θα ήταν η προσέγγιση του συγκεκριμένου ερωτήματος ως «μέτρα που θα διασφαλίσουν τη δημιουργική αξιοποίηση του Διαδικτύου στο σχολείο». Και εδώ οι μαθητές θα μπορούσαν να εντοπίσουν αρκετά στοιχεία (ανάγκη επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, ώστε να αξιοποιούν τη σύγχρονη τεχνολογία στο μάθημά τους και να καθοδηγούν σωστά και δημιουργικά τους μαθητές στην αναζήτηση πληροφοριών, δημιουργία ψηφιακών προγραμμάτων που θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των μαθητών ανάλογα με την ηλικία και τις δυνατότητές τους, τόνωση της κριτικής ικανότητας των μαθητών, ώστε να επεξεργάζονται δημιουργικά και να αξιοποιούν τον όγκο των πληροφοριών…). Τα πράγματα γινόταν λίγο πιο πολύπλοκα στην περίπτωση αυτή αλλά αφού η διατύπωση άφηνε τα συγκεκριμένα περιθώρια, οι βαθμολογητές είναι μάλλον αναγκασμένοι να αποδεχτούν ως ορθή και τη συγκεκριμένη προσέγγιση.
Η επιτροπή θεμάτων μπορεί να είναι περήφανη. Δεν κατάφερε απλώς να αναγεννήσει το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας δίνοντάς του τη φρεσκάδα που χρειάζεται. Κατάφερε -ελπίζω ότι οι επόμενοι θα τη μιμηθούν- κάτι πολύ πιο σημαντικό. Με τα θέματα που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν, αρκετά παιδιά ίσως απαλλαγούν από στερεότυπα που δημιουργήθηκαν από συντηρητικούς εκπαιδευτικούς και συνδέονται με το γραπτό λόγο. Ίσως αντιληφθούν ότι υπάρχουν στις εφημερίδες -αλλά και στον ψηφιακό κόσμο τους- κείμενα ευχάριστα, σύγχρονα, χιουμοριστικά, κατανοητά και κυρίως ενδιαφέροντα.
Σε μια περίοδο που οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι οι νέοι αντιμετωπίζουν σημαντικά γλωσσικά προβλήματα και έχουν απομακρυνθεί από το γραπτό λόγο, η επιτροπή θεμάτων δείχνει το δρόμο. Ήταν καιρός πλέον να δείξουμε στους μαθητές ότι το μάθημα της Γλώσσας και τελικά η ίδια η γλώσσα, ακόμα και σε επίπεδο Πανελλαδικών -που τόσο πολύ έχουν δραματοποιηθεί- είναι κάτι ζωντανό, κάτι που εξελίσσεται και τελικά μπορεί να έχει και … πλάκα!!!

Κυριακή 8 Μαΐου 2011

Υπουργείο Παροιμίας

Έφτασε η ώρα και για τις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις. Η λογική λέει ότι όοολα είναι πανέτοιμα. Η λογική μπορεί να το λέει αλλά το Υπουργείο λέει άλλα. Πόσοι και πού θα εισαχθούν; Τι θα αλλάξει στις μεταγραφές: «Τρεις λαλούν και δυο χορεύουν»! Το Υπουργείο, μάλλον, έχει πιο ουσιαστικά να κάνει. Εδώ και δεκαετίες, όσοι αναλαμβάνουν το Υπουργείο Παιδείας αναλαμβάνουν και την υποχρέωση να κάνουν μια επανάσταση. Νιώθουν σαν τη μύγα της λαϊκής παροιμίας: «Έκαμε η μύγα κώ…ο κι έχ…σε τον κόσμο όλο». Πιστοί στις παραδόσεις του λαού μας και οι τωρινοί προωθούν τη δική τους επανάσταση στην εκπαίδευση. Πού να ασχοληθούν με τα απλά και καθημερινά!
Ανάμεσα, λοιπόν, στα άλλα που προωθεί το επαναστατικό Υπουργείο είναι και το εξής: οι υποψήφιοι, σε λίγα χρόνια, δε θα εισάγονται στη Σχολή της επιθυμίας τους αλλά σε κάποιο Τμήμα ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Μετά τον πρώτο χρόνο φοίτησής τους σε αυτό, θα … ξανακρίνονται και θα εντάσσονται σε κάποια Σχολή του Τμήματος. «Δουλειά δεν είχε ο διάολος…». Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν και ποια προβλήματα θα λύσει η συγκεκριμένη κίνηση αλλά γνωρίζω πόσα και ποια θα δημιουργήσει. Η υπουργός Άννα ακολουθεί την πεπατημένη. Σκέφτεται: «αφού δεν μπορώ να τραβήξω την προσοχή λύνοντας κάποιο πρόβλημα, τουλάχιστον ας το κάνω δημιουργώντας καινούρια»!
Παρακολουθήστε τον παραλογισμό. Σε δημοσιεύματα των τελευταίων μηνών παρακολουθούμε την αδυναμία του Υπουργείου Παιδείας και πιο συγκεκριμένα του υφυπουργού κ. Γ. Πανάρετου να ελέγξει και να περιορίσει την οικογενειοκρατία που έχει εισβάλει σε αρκετά ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας. Ακόμα και οι απειλές του για διακοπή χρηματοδότησης των ιδρυμάτων έχουν πέσει στο κενό, αφού κανένα από τα ιδρύματα δεν έχει αποστείλει τα στοιχεία που απαιτεί το Υπουργείο. «Χέ…ε ψηλά κι αγνάντευε».
Δεν είναι μόνο η οικογενειοκρατία που κατάφωρα δείχνει ότι κάτι σάπιο έχει εισχωρήσει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Κακοδιαχείριση κονδυλίων, υπερβολές στην εκτύπωση συγγραμμάτων σε σχέση με τους φοιτητές που παρακολουθούν κάποιο μάθημα, «χτίσιμο» καθηγητών που αντιδρούν στη βούληση κομματικών παρατάξεων είναι συχνά φαινόμενα. Όσοι μάλιστα πέρασαν από τα πανεπιστημιακά έδρανα κάτι θα είχαν αντιληφτεί και για τα «συνεργεία» αντιγραφής στις εξετάσεις. Όλα αυτά δείχνουν ότι η εγχώρια πανεπιστημιακή κοινότητα κάθε άλλο παρά «νερό για λειτουργιά» είναι.
Το Υπουργείο, βέβαια, δεν έχει πρόβλημα να οδηγήσει τους νέους «στο στόμα του λύκου». Από ποιους και με ποια κριτήρια θα γίνεται η τελική επιλογή; Από όσους δε φείδονται διδακτορικών σε συγγενικά πρόσωπα, από όσους προωθούν την οικογενειοκρατία στα ΑΕΙ και ΤΕΙ ή μήπως η επιλογή θα ελέγχεται από φοιτητικές παρατάξεις με κριτήριο τις πολιτικές πεποιθήσεις των υποψηφίων; Θα φτάσουμε άραγε σε σημείο παιδιά που θα εισάγονται με υψηλούς βαθμούς στο Πολυτεχνείο να κρίνονται ακατάλληλα για τις πιο περιζήτητες σχολές του, γιατί οι θέσεις σε αυτές θα χαρίζονται σε συγγενείς, φίλους και κουμπάρους;
Όλοι αποδέχονται ότι το υπάρχον σύστημα εισαγωγής είναι αδιάβλητο και εξασφαλίζει τη μέγιστη αντικειμενικότητα στην αξιολόγηση των υποψηφίων. Σκέφτονται, λοιπόν, οι υπεύθυνοι: «είναι δυνατόν κάτι, ό,τι κι αν είναι αυτό, στην Ελλάδα να χαρακτηρίζεται από αξιοκρατία, αντικειμενικότητα και δικαιοσύνη»; Το ίδιο δίνει και την απάντηση: «όχι βέβαια»!!! Οπότε αποφασίζει να εντάξει και στο συγκεκριμένο επίπεδο τις πελατειακές σχέσεις, το ρουσφέτι και την κάθε είδους συναλλαγή. Έτσι είναι. Αυτούς επιλέξαμε να μας διοικήσουν και να αποφασίζουν για το μέλλον και τώρα πάθαμε σαν το μάγειρα μιας άλλης σοφής παροιμίας: «τον κώ…ο σου βάζεις μάγειρα, σκα…ά σου μαγειρεύει». Τη στιγμή που το Υπουργείο δείχνει αδύναμο να ελέγξει άλλα και άλλα, πώς θα ελέγξει την αντικειμενικότητα της διαδικασίας επιλογής των υποψηφίων μέσα στα ΑΕΙ και ΤΕΙ; Ποιος και με ποιο τρόπο θα διαφυλάξει τα δικαιώματα του παιδιού που δε θα διαθέτει τις κατάλληλες γνωριμίες, τις οικονομικές δυνατότητες ή άλλα μέσα για την ανάδειξή του στη Σχολή της επιλογής του;
Άραγε έχει σκεφτεί κανείς στο Υπουργείο ότι η συγκεκριμένη απόφαση θα επιτείνει το άγχος και την αγωνία των υποψηφίων και των οικογενειών τους για έναν ακόμα χρόνο; Κι ενώ μέχρι σήμερα ο «πανικός» είχε σημείο λήξης την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων, το Υπουργείο επιδιώκει να παρατείνει κατά ένα χρόνο την ανασφάλεια των εμπλεκομένων;
Και το άλλο. Σκέφτηκε κανείς ότι μια τέτοια απόφαση θα οδηγήσει τους υποψηφίους στην εντατική παρακολούθηση φροντιστηρίων και μετά την εισαγωγή τους σε κάποιο τμήμα ΑΕΙ ή ΤΕΙ; Το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ οδηγούνται σωρηδόν στα φροντιστήρια δεν έχει θορυβήσει κανέναν για το τι πρόκειται να συμβεί; Σε μια εποχή έντονης οικονομικής κρίσης πόσες οικογένειες θα αντέξουν να επωμιστούν πέρα από τα έξοδα διαβίωσης των παιδιών που σπουδάζουν και τα έξοδα για φροντιστήρια που θα χρειάζονται επιπλέον; Αλλά για όλους αυτούς «χέστ…κε η φοράδα στο αλώνι».
Ίσως κάποιοι σκέφτονται ότι η εισαγωγή των υποψηφίων σε Τμήμα και όχι σε Σχολή θα οδηγήσει τους νέους σε πιο ώριμη επιλογή. Αν όμως αυτό επιδιώκει το Υπουργείο, για ποιο λόγο αντί να ενισχύει τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, τον περιορίζει στο ελάχιστο;
Με βεβαιότητα η λογική έχει εδώ και καιρό πάρει διαζύγιο από την εγχώρια πολιτική ζωή και φυσικά από το Υπουργείο … Παροιμίας. Μήπως, όμως, είναι καιρός οι πολιτικοί, που αδυνατούν να λύσουν ακόμα και μικρά προβλήματα, να πάψουν να μας δημιουργούν καινούρια; Μπας και γλιτώσουμε και καμιά κατάληψη σχολείων την επόμενη χρονιά. Κι αυτή τη φορά βλέπω τους γονείς να πρωταγωνιστούν σε αυτές. Και με το δίκιο τους!