Παρασκευή 20 Μαΐου 2016

Κοινωνία αυταπάτης

Εδώ και λίγα χρόνια μπαίνω στις αίθουσες με την αίσθηση ότι προετοιμάζω εφήβους για άλλες κοινωνίες, όχι την ελληνική. Προετοιμάζω άτομα που έχουν στο μυαλό τους τη φυγή. Συνέβαινε και παλιότερα. Συνέβαινε, όμως, σε πολύ μικρότερο βαθμό. Και τότε, διέκρινα εκείνους που ήταν αδύνατο να περιοριστούν στα στενά όρια της χώρας μας. Ήταν λίγα άτομα. Άτομα με τα γνωρίσματα εκείνου που θα επιδιώξει τον ουρανό κι όχι το βόλεμα σε μια δουλίτσα, συνήθως του Δημοσίου, σε μια ζωούλα με στεγανά γνωστά εκ των προτέρων. Σήμερα τα πράγματα έχουν ανατραπεί. Κοιτάζοντας στα μάτια τα παιδιά αντικρίζω όλο και περισσότερους να μου λένε: «είμαι έτοιμος να φύγω». 

Πριν λίγες μέρες, αντιμετωπίσαμε ένα θέμα Έκθεσης για τους Έλληνες νεομετανάστες. Ζήτησα από τα παιδιά να εντοπίσουν τις αιτίες που ωθούν όλο και περισσότερους στην εγκατάλειψη της Ελλάδας και τη φυγή στο εξωτερικό. Υπήρξαν εκείνοι που άρχισαν και, τελικά, έμειναν στην οικονομική κατάσταση της χώρας. Ήταν ο μόνος λόγος που μπορούσαν να βρουν. Για τα παιδιά αυτά η μετανάστευση φαντάζει απλώς ως βιοποριστική αναγκαιότητα, την οποία και θα απέφευγαν, αν μπορούσαν να το κάνουν. Πρόκειται για τα πιο συντηρητικά άτομα της νεολαίας. Άτομα που, πιθανώς, θα σπουδάσουν, ίσως πληρώσουν και κάποιο μεταπτυχιακό αλλά μέχρι εκεί. Δεν διαθέτουν και δεν έχουν τη διάθεση να αποκτήσουν εκείνα τα στοιχεία που θα τους οδηγούσαν σε μια επιτυχή σταδιοδρομία στο εξωτερικό. Αρκετοί θα φύγουν αλλά με την επιθυμία να επιστρέψουν κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. 

Υπήρξαν, όμως, κι εκείνοι -πάρα πολλοί- οι οποίοι μπήκαν στην ουσία. Εντόπισαν τα πάντα. Ναι, η οικονομική κρίση είναι μια αιτία γι αυτούς. Όχι η σημαντικότερη. Αυτά τα παιδιά ξέρουν ότι η ανεργία στη χώρα μας αγγίζει παραδοσιακούς τομείς. Τομείς που είναι ξεπερασμένοι από τις συνθήκες της αγοράς. Η ένταση της ανεργίας σε αυτούς τους τομείς θα ερχόταν αργά ή γρήγορα. Απλώς επιταχύνθηκε λόγω της κρίσης. Σίγουρα δεν τρέφουν αυταπάτες. Αυτές τις αφήνουν για τους... πολιτικούς. 

Η συγκεκριμένη κατηγορία εφήβων, αυριανών μεταναστών, θεωρεί πολύ πιο ουσιαστική αιτία φυγής τη γενικότερη κρίση της ελληνικής κοινωνίας. Αυτοί οι έφηβοι απεχθάνονται την πολιτική κατάσταση. Αδιαφορούν για τον κομματισμό, για την αναξιοκρατία, τη διαφθορά. Απεχθάνονται και -κυρίως αυτό- το γενικότερο κλίμα συντηρητισμού που έχει εισχωρήσει στο DNA της κοινωνίας εμποδίζοντας την παραγωγή τέχνης, επιστήμης, πολιτισμού. Θεωρούν την έλλειψη ευθύνης, αλληλοσεβασμού, οργάνωσης, σοβαρότητας, την αδυναμία ανανέωσης των δομών και της καθημερινότητας ως τα στοιχεία που τους διώχνουν. Η αγάπη για τη μετριότητα και την εύκολη λύση της πλειονότητας των συμπατριωτών μας και η φρίκη αυτής της πλειονότητας για καθετί καινούριο και υγιές είναι που διώχνει αυτά τα παιδιά. 

Πρόκειται για το πιο υγιές, δυναμικό, καταρτισμένο, καλλιεργημένο τμήμα της νέας γενιάς. Είναι παιδιά με στόχους -αφήνουν τα όνειρα στους κοιμισμένους, με διάθεση, με συνείδηση ότι η επιτυχία προϋποθέτει σκληρό αγώνα. Πρόκειται για άτομα με αξιοπρέπεια που δεν έχουν τη διάθεση να εμπλακούν στα παιχνίδια της αναξιοκρατίας και της διαφθοράς. Δεν έχουν ούτε το χρόνο γι αυτά, επειδή ο χρόνος τους είναι πολύτιμος και δημιουργικός. Είναι εκείνοι που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ανατροπές, που κατανοούν τις αναγκαίες επιλογές για μια καλύτερη κατάσταση. Είναι, όμως, και τα άτομα που γνωρίζουν ότι η παγιωμένη μετριότητα θα αργήσει να εγκαταλείψει την κοινωνία μας περιορίζοντας κάθε προσπάθεια για το διαφορετικό. 

Είναι μια κατάσταση που προκαλεί θλίψη. Οι καλύτεροι φεύγουν. Θα προσφέρουν όσα μπορούν σε άλλες κοινωνίες. Θα υπηρετήσουν με όλες τις δυνάμεις τους άλλους ανθρώπους. Θα νιώσουν πατρίδα τους άλλες χώρες. Εδώ θα μείνουν όσοι επιθυμούν να διαιωνίσουν την υπάρχουσα κατάσταση. Όσοι πιστεύουν ότι η ζωή τους θα βελτιωθεί μέσω -αποκλειστικά- της ψήφου τους. Όσοι τρέφονται με αυταπάτες, με τις οποίες τους ταΐζουν οι πολιτικοί. Εκείνοι που περιμένουν έναν μεσσία να τους σώσει. Θα μείνουν στην αυταπάτη. Οι «μεσσίες» γνωρίζουν ότι μπορούν να σώσουν εκείνους που πραγματικά το επιθυμούν και θα αγωνιστούν γι αυτό. Οπότε οι μεσσίες τους πιθανώς έχουν ήδη μεταναστεύσει ή πρόκειται να το κάνουν πολύ σύντομα.


Δεν υπάρχουν σχόλια: